Załoga statku handlowego
Załoga to zespół osób obsługujących jednostkę pływającą, a jej skład oraz kwalifikacje określa „lista zaciągu załogi”, znana jako musterrola. Wpisanie marynarza do musterroli formalizuje jego przynależność do załogi, co nazywa się zamustrowaniem. Dokument ten musi być zawsze dostępny na pokładzie. Po 2000 roku Książeczka Żeglarska nie jest już wymagana, wystarczy paszport.
Skład załogi na statku handlowym przed 2000 rokiem
Załoga dzieli się na trzy główne działy:
- Pokładowy (nawigacyjny): kapitan, starszy oficer, oficerowie, bosman, marynarze.
- Maszynowy (mechaniczny): starszy mechanik, oficerowie mechanicy, motorzyści.
- Hotelowy: intendent, kucharze, stewardzi.
Zmiany w składzie załóg po 2000 roku
Po ratyfikacji Konwencji SOLAS w 2000 roku wprowadzono nowe regulacje dotyczące składu załóg:
- Na statkach o pojemności brutto 3000 t i powyżej: kapitan, starszy oficer, oficer wachtowy, kucharz.
- Na statkach do 3000 t: podobny skład jak powyżej.
- Na statkach do 500 t: kapitan, oficer wachtowy, marynarz, kucharz.
Załoga maszynowa
Dla statków o mocy maszyn głównych powyżej 3000 kW skład załogi to: starszy oficer mechanik, II oficer mechanik, motorzyści. W niższych mocach skład jest uproszczony.
Załoga hotelowa
Na statkach pasażerskich i promach zatrudnia się kucharzy i stewardów w zależności od liczby pasażerów oraz wymagań armatora.
Załoga okrętów marynarki wojennej (do 1989 roku)
Okręty miały wyznaczonego dowódcę i zastępcę, a załoga dzieliła się na różne działy, takie jak pokładowy, artylerii, łączności, itp. Członkowie załogi posiadali numery alarmowe, które identyfikowały ich przynależność do konkretnego działu i wachty.
Współczesna załoga okrętu
Załoga dzieli się na burty i wachty, z dowódcą okrętu jako głównym przełożonym. Obowiązki załogi są szczegółowo określone, a każdy członek ma przypisany numer okrętowy.
Załoga statku śródlądowego
Skład załogi statku śródlądowego obejmuje kierownika i innych członków. Przepisy wymagają, aby każdy członek posiadał odpowiednie dokumenty potwierdzające umiejętności, jak patent żeglarski czy świadectwo mechanika.
Ważne jest, aby załoga była odpowiednio wykwalifikowana i dostosowana do specyfiki jednostki oraz warunków żeglugi.
