Zalewajka – Tradycyjna Zupa Wiejska
Zalewajka to klasyczna zupa wiejska, której głównym składnikiem są pokrojone i ugotowane ziemniaki, zalane czystym żurem przygotowanym z zakwasu chlebowego.
Pochodzenie
Historia zalewajki sięga XIX wieku i związana jest z centralną Polską, głównie Łodzią i Radomskiem. Ziemniaki oraz zbiory leśne były podstawą diety mieszkańców tych regionów, co przyczyniło się do popularności tej zupy. Wraz z migracją ludności, zalewajka dotarła do Zagłębia Dąbrowskiego oraz w okolice Krzeszowa w województwie podkarpackim.
Odmiany Zalewajki
W miarę upływu czasu powstało kilka regionalnych wersji zalewajki, które różnią się składnikami, ale sposób przygotowania pozostaje niezmienny. Ziemniaki gotuje się z przyprawami, a następnie dodaje pozostałe składniki, gotując całość przez około 45 minut. Zupa często serwowana jest z chlebem.
Regionalne Wersje Zalewajki
- Radomszczańska zalewajka (woj. łódzkie) – Wpisana na listę produktów tradycyjnych 21 grudnia 2009. Składniki:
- woda
- ziemniaki
- żur
- słonina (ze skwarkami)
- cebula
- czosnek
- śmietana
- liście laurowe
- ziele angielskie
- sól, pieprz
- grzyby (najlepiej gąski zielonki)
- Zalewajka z zasmażką (woj. łódzkie) – Wpisana na listę produktów tradycyjnych 22 stycznia 2008. Składniki:
- woda
- ziemniaki
- żur
- wędzony boczek lub kiełbasa
- marchewka
- przesmażona cebula
- czosnek
- liście laurowe (opcjonalnie)
- sól, pieprz
- suszone grzyby (opcjonalnie)
- mąka ze śmietaną lub maślanka (opcjonalnie)
- zasmażka lub skwarki ze świeżej słoniny
- Zalewajka świętokrzyska (woj. świętokrzyskie) – Wpisana na listę produktów tradycyjnych 6 września 2006. Składniki:
- woda
- ziemniaki
- żur
- boczek wędzony lub kiełbasa
- cebula
- czosnek
- liście laurowe
- ziele angielskie
- sól, pieprz
- śmietana
- słonina (skwarki)
