Rycerski i Szpitalniczy Zakon Świętego Łazarza z Jerozolimy
Rycerski i Szpitalniczy Zakon Świętego Łazarza z Jerozolimy (łac. Ordo Militaris et Hospitalis Sancti Lazari Ierosolymitani), znany również jako lazaryci, jest jedną z najstarszych chrześcijańskich instytucji szpitalnych. Zakon składa się z duchownych oraz świeckich członków, którzy żyją zgodnie z zasadami chrześcijańskiej wiary i miłosierdzia.
Obecnie zakon działa jako niezawisła instytucja uznawana przez wiele krajów, w tym Austrię i Australię. Jego protektorzy to m.in. kardynał Antoine Kambanda oraz były król Hiszpanii Jan Karol I. W Polsce zakon został reaktywowany w latach 30. XX wieku, a jego obecnym zwierzchnikiem jest dr Julian Dutka.
Lazaryci w Polsce
Lazaryci przybyli do Polski na początku XIII wieku, a ich działalność koncentrowała się głównie na Śląsku i Wielkopolsce. W XIV wieku zarządzali lazaretami w większych miastach. Zakon zdobył uznanie wśród polskich władców, takich jak Ludwik I Wielki.
Na przełomie XV i XVI wieku w Polsce trąd stał się rzadkością, co skłoniło zakon do pomocy innym chorym. Jednak protestantyzm przyczynił się do osłabienia zakonu w Europie Środkowej. W 1910 roku nastąpiła restytucja zakonu w Polsce, a w 1934 roku przywrócono jego oficjalną jurysdykcję.
W 1980-tych latach lazaryci zorganizowali pomoc charytatywną dla Polski, przekazując ponad 20 milionów dolarów. Współpraca z innymi jurysdykcjami zakonu, w tym amerykańską i niemiecką, przyczyniła się do rozwoju pomocy humanitarnej.
Symbole zakonu
Znakiem rozpoznawczym zakonu jest zielony krzyż, który był noszony na habitach i rycerskich płaszczach. Kolor zieleń przyjęto za znak posłannictwa w czasach krucjat. Strój członków zakonu składa się z czarnego płaszcza z zielonym krzyżem ośmioramiennym.
Insygnia zakonne
Insygnia zakonne obejmują różnorodne odznaczenia, w tym krzyż zakonny, łańcuch orderowy oraz medale za zasługi. Każde z odznaczeń ma swoje specyficzne cechy i są przyznawane w różnych kategoriach członkostwa zakonu.
Kategorie członkostwa i rangi
Członkowie zakonu dzielą się na kategorie „z prawa” i „z łaski mistrzowskiej”. Rangi są przypisane do różnych stopni, od rycerzy i dam, po kapelanów i członków towarzystw zasługi i donatów.
Patroni
- św. Łazarz
- św. Bazyli
- św. Jan Jałmużnik
- św. Jerzy
- bł. Gerard
- bł. Rajmund
- św. Ludwik IX
- św. Elżbieta Węgierska
Inne zakony św. Łazarza
W XX wieku powstały nowe zakony św. Łazarza, które nadają tytuły kawalerów i dam. Obejmują one m.in. Zakon Rycerzy i Szpitalników św. Łazarza z Jerozolimy i Najświętszej Marii Panny oraz Zjednoczone Wielkie Przeoraty Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy.
