Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka
Zakaukaska FSRR (ros. Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика) była federacyjną republiką radziecką, istniejącą w latach 1922–1936. Powstała z połączenia Armeńskiej SRR, Azerbejdżańskiej SRR oraz Gruzińskiej SRR.
Tło wydarzeń
W trakcie wojny domowej w Rosji, po pokonaniu Białych Sił Zbrojnych Południa Rosji, Armia Czerwona zajęła Demokratyczną Republikę Azerbejdżanu, Armenii oraz Gruzji. Radziecka inwazja na Azerbejdżan miała miejsce w dniach 27–28 kwietnia 1920 roku, a opór ze strony Armenii był minimalny, gdyż postrzegali bolszewików jako obrońców przed Turcją. W Gruzji doszło do zbrojnego konfliktu, który zakończył się sukcesem Armii Czerwonej 18 marca 1921 roku, co doprowadziło do utworzenia republik radzieckich w tych krajach.
Utworzenie republiki
W 1921 roku Lenin postanowił zintegrować trzy kraje Południowego Kaukazu w jedną federacyjną strukturę. 16 sierpnia 1921 roku powołano komitet gospodarczy, który miał koordynować działania tych republik, mimo sprzeciwu Komunistycznej Partii Gruzji. 12 marca 1922 roku w Tbilisi podpisano porozumienie o zjednoczeniu, które odbyło się pod kontrolą centralnych władz radzieckich. Mimo protestów gruzińskich liderów, porozumienie zostało przyjęte.
W 1923 roku zawarto porozumienie między Ordżonikidzem a gruzińskimi bolszewikami, które miało na celu zachowanie kulturalnej tradycji Gruzji. Ostatecznie, 13 grudnia 1922 roku, Zakaukaska FSRR została oficjalnie ustanowiona jako nowa republika.
Podsumowanie
Zakaukaska FSRR była ważnym etapem w historii Kaukazu i ZSRR, łącząc trzy różne narodowości w jedną strukturę polityczną. Jej istnienie odzwierciedlało polityczne napięcia oraz dążenie do integracji w ramach ZSRR.
