Żabka w architekturze i sztuce
Żabka, znana także jako czołganka, to kamienna ozdoba stosowana w architekturze, szczególnie w bazy kolumny romańskiej. Jej forma może być geometryczna, roślinna lub figuralna.
Pojawienie się i ewolucja
Od połowy XI wieku żabki zaczęły występować pojedynczo na plintach romańskich kolumn, przyjmując kształt zwiniętych listków. Początkowo miały charakter naturalistyczny, jednak z czasem ich forma stała się bardziej zgeometryzowana.
Rola w architekturze gotyckiej
W architekturze i rzeźbie gotyckiej żabki przyjmowały formę pączków lub zwiniętych listków, odchylających się na zewnątrz. Umieszczano je w równych odstępach na:
- krawędziach dachów
- wieżyczkach
- wimpergach
Ich głównym celem była dekoracja oraz wizualne urozmaicenie elementów architektonicznych, takich jak:
- obramowania otworów
- gzymsy
- bazy i głowice kolumn
- sterczyn
- archiwolty portali
Obecność w innych dziedzinach sztuki
Żabki znalazły również zastosowanie w innych formach sztuki, takich jak:
- snycerstwo
- malarstwo
- grafika
- rzemiosło artystyczne
Ich wszechobecność w różnych dziedzinach sztuki świadczy o ich znaczeniu jako elementu dekoracyjnego oraz symbolicznego w kulturze artystycznej.
