Wyżyna Środkowosyberyjska
Wyżyna Środkowosyberyjska (Sriedniesibirskoje płoskogorje) to rozległy obszar w azjatyckiej części Rosji, rozciągający się pomiędzy Niziną Zachodniosyberyjską i rzeką Jenisej na zachodzie, a Niziną Środkowojakucką i rzeką Leną na wschodzie. Obszar ten ma powierzchnię około 3,5 mln km² i średnią wysokość 500–700 m n.p.m.
W północno-zachodniej części wyżyny znajdują się góry Putorana, których najwyższy szczyt, Kamień, osiąga wysokość 1701 m n.p.m. Struktura geologiczna wyżyny ma charakter płytowy, z prekambryjską tarczą krystaliczną, pokrytą młodszymi osadami i pokrywami lawowymi.
Geografia i hydrologia
Wyżyna jest łagodnie pofalowana, z licznymi dolinami rzek, które są bogate w zasoby energii wodnej. Główne rzeki to:
- Angara
- Podkamienna Tunguzka
- Dolna Tunguzka (dopływ Jeniseju)
- Górna Lena z Wilujem
Klimat i roślinność
Klimat w regionie jest umiarkowany chłodny i skrajnie kontynentalny, z roczną amplitudą temperatury przekraczającą 500°C i opadami do 500 mm rocznie. Roślinność zmienia się w zależności od regionu, obejmując:
- tundrę na północy
- lasotundrę w części środkowej
- tajgę w centralnej części wyżyny
- lasostepy i stepy na południu
Surowce mineralne
Wyżyna Środkowosyberyjska jest bogata w złoża surowców mineralnych, w tym:
- węgiel kamienny i brunatny (Tunguskie Zagłębie Węglowe)
- rudy niklu, miedzi i platyny (Norylsk)
- diamenty (Mirnyj oraz Ajchał)
- złoto, grafit, żelazo, boksity, ropa naftowa i sól kamienna
Wyżyna Środkowosyberyjska jest zatem obszarem o ogromnym znaczeniu geograficznym i surowcowym, stanowiącym istotny element krajobrazu Syberii.
Bibliografia
- S.P. Susłow, Geografia fizyczna azjatyckiej części ZSRR, Warszawa 1961
- Zdzisław Czeppe, Jan Flis, Rodion Mochnacki, Geografia fizyczna świata, Warszawa 1966
- Józef Szaflarski (red.), Słownik geografii świata. Tom I. A–M, Warszawa 1977
- Józef Szaflarski (red.), Słownik geografii świata. Tom I. N–Z, Warszawa 1977
- Jan Mityk, Geografia fizyczna części świata, Warszawa 1982
