Wyżyna Śląska

Wyżyna Śląska

Wyżyna Śląska (341.1) to makroregion geograficzny znajdujący się w południowej Polsce, będący częścią Wyżyny Śląsko-Krakowskiej. Powierzchnia tego obszaru wynosi 3929 km².

Granice i Podłoże

Wyżyna Śląska graniczy z:

• północ – Równina Opolska i Wyżyna Woźnicko-Wieluńska,
• wschód – Wyżyna Krakowsko-Częstochowska,
• południe – Kotliny Oświęcimska i Ostrawska,
• zachód – Kotliny Raciborska i Pradolina Wrocławska.

Podłożem regionu jest platforma paleozoiczna, a najwyższym wzniesieniem jest Góra Świętej Anny (408 m n.p.m.). Obszar pokrywają osady polodowcowe, głównie piaski, a Pustynia Błędowska jest największym w Europie polem luźnych piasków.

Klimat i Gleby

Na Wyżynie Śląskiej występują bielice i gleby płowe. Roczne opady wynoszą 700–800 mm. Działalność człowieka znacząco wpłynęła na klimat regionu, a północna część wykazuje mniejszą degradację środowiska.

Urbanizacja i Zanieczyszczenie

To najbardziej zurbanizowany obszar w Polsce, z silnymi zanieczyszczeniami powietrza, co skutkuje m.in. obniżeniem natężenia promieniowania słonecznego. Historycznie, zachodnia część należy do Górnego Śląska, a wschodnia do Małopolski.

Wody Powierzchniowe

Przez region przebiega główny dział wodny rozdzielający dorzecza Odry i Wisły. Sieć rzeczna jest uboga, a wody silnie zanieczyszczone. Jezioro Goczałkowickie dostarcza wodę pitną, a główne rzeki to Wisła, Odra, Przemsza i Brynica.

Podział na Mezoregiony

Wyżyna Śląska dzieli się na następujące mezoregiony:

• Chełm,
• Garb Tarnogórski,
• Wyżynę Katowicką,
• Pagóry Jaworznickie,
• Płaskowyż Rybnicki.

Gospodarka

Wyżyna Śląska jest najsilniej uprzemysłowionym regionem Polski, ze względu na bogactwa mineralne, zwłaszcza węgla kamiennego. W rejonie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego znajduje się wiele kopalń oraz elektrowni, m.in. w Łaziskach Górnych, Będzinie i Jaworznie. W przeszłości wydobywano tu również rudy cynku, ołowiu i żelaza.