Wywierzysko w Tatrach Zachodnich
Wywierzysko, znane również jako reokren, to rodzaj wydajnego źródła krasowego, które występuje głównie w regionach górskich. Takie źródła, zwane również typem wokluzyjskim, charakteryzują się wypływem wód podziemnych na powierzchnię w obszarach krasowych. Ich wydajność może być znaczna, a gdy ilość wody wypływającej jest mniejsza od wody wpływającej do ponoru, mówimy o ujemnym bilansie zlewni.
W Tatrach przykłady wywierzysk to:
- Lodowe Źródło w Dolinie Kościeliskiej
- Wywierzyska Chochołowskie
- Wywierzysko Bystrej
- Wywierzysko Goryczkowe
- Wywierzysko Olczyskie
Wywierzyska często mylone są z wypływami krasowymi, jak na przykład Wypływ spod Pisanej w Dolinie Kościeliskiej. Rzadkim rodzajem wywierzyska, które wypływa w jaskini, jest to znajdujące się w rezerwacie przyrody Zimny Dół.
Ekosystem wywierzysk zasiedlany jest przez organizmy związane z wodami podziemnymi oraz strumieniami, w tym krenobionty i krenofile. Wywierzyska są częścią jaskiniowego systemu wód krasowych i znajdują zastosowanie w nurkowaniu jaskiniowym. W Polsce tylko dwa wywierzyska nadają się do tego celu: w Jaskini Kasprowej Niżnej oraz Wywierzysku Bystrej.
Podsumowanie
Wywierzyska to ważny element ekosystemu krasowego w Tatrach, pełniący istotną rolę w hydrologii regionu oraz w badaniach naukowych związanych z nurkowaniem jaskiniowym.
