Wyrostek robaczkowy
Wyrostek robaczkowy (łac. appendix vermiformis) to cienkie uwypuklenie jelita ślepego, które występuje u niektórych ssaków. Jego ściana jest bogata w grudki chłonne, co sugeruje, że pełni istotną rolę w tworzeniu symbiozy między organizmem a mikrobiotą jelitową, zwłaszcza u noworodków. W przeszłości uważano go za narząd szczątkowy, jednak współczesne badania dowiodły jego znaczenia.
Badania z XXI wieku wykazały, że wyrostek robaczkowy występuje u około 70% grup żyjących gryzoni i niektórych naczelnych. Może przybierać różne formy, w tym:
- Wyrostek miedniczny – swobodnie zwisa do miednicy mniejszej.
- Wyrostek zakątniczy – położony za kątnicą lub obok niej.
- Wyrostek w okolicy lewego dołu biodrowego – w przypadku malrotacji jelit.
W dzieciństwie wyrostek jest zazwyczaj drożny, czasami tworzy lejkowate rozszerzenie u podstawy. Błona śluzowa wyrostka jest pokryta nabłonkiem walcowatym jednowarstwowym, a także posiada gruczoły jelitowe oraz grudki chłonne, co daje podstawy do jego alternatywnej nazwy – migdałek jelitowy.
Wyrostek robaczkowy ma dobrze rozwiniętą warstwę mięśniową i jest pokryty otrzewną, tworzącą krezkę (krezeczkę wyrostka robaczkowego). Unaczyniony jest przez tętnicę wyrostka robaczkowego, która odchodzi od tętnicy krętniczo-okrężniczej, oraz żyłę wyrostka robaczkowego prowadzącą krew do żyły krezkowej górnej. Unerwienie pochodzi z pnia współczulnego oraz nerwu błędnego.
Badania z 2009 roku przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Duke’a w Durham pokazały, że wyrostek robaczkowy odgrywa rolę w układzie odpornościowym, działając jako magazyn pożytecznych bakterii i wytwarzając krwinki białe, które chronią organizm przed patogenami.
Schorzenia związane z wyrostkiem robaczkowym
- Rakowiak
- Zapalenie wyrostka robaczkowego
