Wręg – Kluczowy Element Szkieletu Statku
Wręg, znany również jako wręga, jest istotnym poprzecznym elementem szkieletu statku, szczególnie w konstrukcjach drewnianych i stalowych. Obecnie wręgi najczęściej spotykane są w klasycznych jachtach drewnianych, które charakteryzują się tradycyjnym poszyciem.
Budowa i Funkcje Wręgu
Wręg jest drewnianym elementem o niewielkim przekroju, często wzmacnianym stalowymi okuciami. Jego krzywizna dopasowana jest do wewnętrznej powierzchni kadłuba. Wręg łączy się z dennikiem od dołu i z pokładnikiem od góry, tworząc ramę wręgową, która usztywnia kadłub. W przypadku, gdy rama jest poszyta sklejką lub klepkami, nazywa się ją grodzią konstrukcyjną. Inne wręgi pełnią rolę ściągającą i formującą dla poszycia, zapobiegając ich rozchodzeniu się pod wpływem sił poprzecznych.
Rodzaje Wręgów
- Wręgi wyrośnięte: Wycinane z krzywulców zgodnie z układem słojów drewna.
- Wręgi gięte: Parowane i wyginane na gorąco z listew.
- Wręgi klejone: Stosowane z powodu trudności w dostępie do wysokiej jakości drewna.
Wręgi są wbudowywane w szkielet przed nałożeniem poszycia, podczas gdy inne wręgi mogą być mocowane po jego położeniu, w zależności od wielkości kadłuba.
Materiał i Nowoczesne Zastosowania
Klasycznym materiałem do produkcji wręgów był dąb, rzadziej sosna. W stalowych kadłubach wręgi były spawane z wygiętych kątowników. Obecnie klasyczne wręgi są rzadko stosowane. Zamiast nich, w nowoczesnych jachtach stosuje się:
- Sklejkę lub laminaty jako grodzie usztywniające.
- Wzdłużniki i kształtowniki kompozytowe dla zapewnienia sztywności kadłuba.
Wręgi podobne do klasycznych są używane w technologiach montażowych i konstrukcjach przekładkowych.
Zastosowanie w Lotnictwie
Wręgi znajdują również zastosowanie w konstrukcji statków powietrznych, gdzie przyjmują formę okrągłych lub owalnych pierścieni, które wzmacniają kadłub samolotu lub śmigłowca.
Podsumowanie
Wręg jest kluczowym elementem konstrukcyjnym, który pełni istotną rolę w sztywnieniu kadłubów statków i samolotów, przyczyniając się do ich trwałości i stabilności.