Wpływ ankieterski w badaniach kwestionariuszowych
Wpływ ankieterski, znany także jako efekt ankietera, to zjawisko, w którym ankieter oddziałuje na respondenta podczas wywiadu. Ten wpływ nie jest wynikiem świadomego działania ankietera, lecz wynika z niezamierzonych sygnałów, które mogą sugerować, jaka odpowiedź jest preferowana.
Czynniki wpływające na odpowiedzi respondentów
Różne czynniki mogą wpływać na to, jak respondenci interpretują pytania i udzielają odpowiedzi. Do najważniejszych z nich należą:
- Płeć ankietera: Może mieć istotny wpływ na sposób, w jaki respondenci postrzegają pytania oraz na ich odpowiedzi.
- Światopogląd i poglądy polityczne: Te czynniki mogą kształtować sposób zadawania pytań przez ankietera, co w konsekwencji wpływa na odpowiedzi.
Metody minimalizacji wpływu ankieterskiego
Aby zredukować wpływ ankieterski, ośrodki badawcze oraz badacze stosują różne metody, takie jak:
- Porównywanie odpowiedzi udzielanych przez różne typy ankieterów.
- Przeprowadzanie tzw. ankiet dla ankieterów, aby ocenić ich wpływ na wyniki badania.
Aku, ankieterzy często nie są świadomi pełnego celu badania ani tożsamości zleceniodawcy, co może dodatkowo wpływać na wyniki. W metodologii nauk społecznych zaleca się, aby weryfikacja hipotez była przeprowadzana przez osoby inne niż ich autorzy, co może pomóc w ograniczeniu wpływu osobistych przekonań na wyniki badań.