Wolny zawód
Wolny zawód to profesja, która nie jest związana z umową o pracę w określonej instytucji. Wymaga on szczegółowej wiedzy oraz odpowiedzialności ze strony osoby wykonującej tę pracę.
Historia
Idea wolnych zawodów sięga starożytności, kiedy to pojawiły się koncepcje sztuk wyzwolonych. Jako formalna kategoria zawodowa, wolne zawody zaczęły kształtować się w okresie nowożytnym, w miarę jak rozwijały się profesje poza średniowiecznymi strukturami. Do tradycyjnych wolnych zawodów zaliczano lekarzy, prawników oraz nauczycieli akademickich. Z czasem lista ta ewoluowała, a definicje wolnych zawodów różniły się w poszczególnych krajach, w niektórych z nich podlegając specyficznym regulacjom prawnym.
Prawo w Polsce
W Polsce nie istnieje jednolita definicja wolnego zawodu, a pojęcie to pojawia się w niektórych aktach prawnych. W Konstytucji kwietniowej z 1935 roku, w artykule 76, ustawodawca odnosił się do wolnych zawodów w kontekście samorządów gospodarczych.
Obecnie, definicję wolnych zawodów można znaleźć w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zgodnie z tą ustawą, wolnymi zawodami są m.in.:
- tłumacze
- adwokaci
- notariusze
- radcowie prawni
- biegli rewidenci
- księgowi
- brokerzy ubezpieczeniowi
- doradcy podatkowi
- maklerzy papierów wartościowych
- rzecznicy patentowi
Ustawa podkreśla, że wolne zawody są wykonywane osobiście, bez zatrudniania innych pracowników na umowy o pracę, zlecenia czy o dzieło.
Przepisy dotyczące spółek partnerskich (artykuły 87-88 Kodeksu spółek handlowych) precyzują, że partnerami mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, takich jak lekarze, adwokaci, architekci, czy doradcy inwestycyjni.
Rozszerzenie Unii Europejskiej miało wpływ na unifikację regulacji dotyczących wolnych zawodów w krajach członkowskich.
