Wojny Samnickie
Wojny samnickie to seria trzech konfliktów zbrojnych między Republiką Rzymską a plemieniem Samnitów, które były częścią Związku Samnickiego. Konflikty te zakończyły się zwycięstwem Rzymu oraz podporządkowaniem Samnitów. Nasza wiedza na temat tych wojen opiera się głównie na relacjach Liwiusza, co wymaga zachowania ostrożności w interpretacji ich przebiegu.
I wojna samnicka (343–341 p.n.e.)
Pierwsza wojna samnicka miała miejsce w latach 343–341 p.n.e. i zakończyła się zdobyciem północnej Kampanii przez Rzymian. Konflikt wybuchł w wyniku sojuszu Rzymu z Kapuą, zagrożoną przez Samnitów. Ważniejsze bitwy to:
- Bitwa pod Mount Gaurus
- Bitwa pod Saticulą
- Bitwa pod Suessulą
Wszystkie te starcia kończyły się klęską Samnitów.
II wojna samnicka (326–304 p.n.e.)
Druga wojna samnicka przebiegała w dwóch etapach. W pierwszym (326–321 p.n.e.) Rzymianie usiłowali otoczyć Samnitów, jednak po osaczeniu w Wąwozie Kaudyńskim musieli się poddać. Walki wznowiono w 316 p.n.e., a konflikt trwał do 304 p.n.e. Po niepowodzeniu Rzymianie przystąpili do zakupu kolonii i budowy Via Appia, aby ułatwić dostęp do Kapui.
Mimo sprzymierzenia się Samnitów z Etruskami, ostatecznie Rzymianie zwyciężyli w bitwach pod:
- Bovianum
- Jezioro Vadimo
III wojna samnicka (298–290 p.n.e.)
Trzecia wojna samnicka rozpoczęła się w 298 p.n.e. i trwała osiem lat. Połączone siły Samnitów, Etrusków i Galów zostały pokonane w kluczowych bitwach pod:
- Sentinum
- Aquilonią
W 290 p.n.e. zawarto pokój, który doprowadził do ostatecznego podporządkowania Samnitów Rzymowi.