Wojna o sukcesję polską (1733–1735)
Wojna o sukcesję polską, znana również jako wojna sukcesyjna, miała miejsce w Europie w latach 1733–1735. Konflikt ten wybuchł pomiędzy koalicjami Francji, Hiszpanii i Bawarii a Austrii, Rosji, Prusami i Danią. Główne przyczyny wojny to rywalizacja o koronę polską pomiędzy Stanisławem Leszczyńskim a Augustem III Sasem oraz dążenie Francji do zdobycia nowych terytoriów.
Preludium do wojny
Działania dyplomacji francuskiej, mające na celu koronację Leszczyńskiego, wzbudziły obawy w Petersburgu i Wiedniu. W odpowiedzi, Rosja i Austria zawarły traktat, który miał na celu uniemożliwienie objęcia tronu przez Leszczyńskiego i jego konkurenta. Zmniejszono również prawa polityczne protestantów w Rzeczypospolitej.
Działania wojenne
Wojny rozpoczęły się od interwencji wojsk austriackich i saskich, które później musiały zostać przerzucone do Lotaryngii. Rosja, podejmując się głównego ciężaru interwencji, skierowała trzy korpusy wojska do Rzeczypospolitej. Korpusy te, dowodzone przez generałów Lacy’ego, Weissbacha i innego, miały łącznie od 75 do 90 tysięcy żołnierzy.
Generał Lacy przeszedł przez Wielkie Księstwo Litewskie, a w październiku 1733 roku zorganizowano elekcję Augusta III w pobliżu Warszawy. Mimo porażki wojsk Leszczyńskiego w bitwie pod Wyszecinem, jego armia wciąż stawiała opór. W kwietniu 1734 roku armia Tarły została pokonana przez Rosjan w bitwie pod Puckiem. W tym czasie, w celu wsparcia Leszczyńskiego, do Gdańska dotarł francuski korpus pod dowództwem hrabiego Ludwika de Plélo.
Skutki wojny
Po dwóch latach walk, Stanisław Leszczyński zrzekł się tronu. W 1735 roku zawarto preliminarze pokojowe, a w 1738 roku podpisano pokój w Wiedniu, na mocy którego Burbonowie zdobyli Królestwo Neapolu, a Austria utrzymała Lombardię. Rzeczpospolita straciła swoją podmiotowość na arenie międzynarodowej, a interwencja rosyjska miała negatywne skutki dla polskiego społeczeństwa szlacheckiego, które nie potrafiło się podnieść po wcześniejszych klęskach.
W wyniku wojny, szlachta straciła zaufanie do sukcesu przyszłych powstań, co wpłynęło na brak zaangażowania w kolejne konflikty, takie jak wojna rosyjsko-szwedzka oraz wojny z Turcją i Austrią. W efekcie, Rzeczpospolita nie zdołała wykorzystać korzystnych okoliczności do reform i wzmocnienia swojej armii.
