Dzisiaj jest 25 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Województwo czernihowskie

Chcę dodać własny artykuł

Województwo Czernihowskie

Województwo czernihowskie, będące częścią prowincji małopolskiej, znajdowało się w północnej części kresów wschodnich Korony Rzeczypospolitej. Jego stolicą był Czernihów. Ziemie te były częścią Rzeczypospolitej przez około 50 lat w XVII wieku, a jako województwo funkcjonowały przez 33 lata.

Czasy Ruskie

W czasach Rurykowiczów Czernihowszczyzna była częścią księstwa siewierskiego, a następnie wyodrębniło się Księstwo Czernihowskie. Po uzależnieniu od Tatarów w XIII wieku, obszar ten przeszedł pod kontrolę wielkiego księcia litewskiego Olgierda, a później został włączony do Wielkiego Księstwa Moskiewskiego.

Historia w Rzeczypospolitej

Historia Czernihowszczyzny w I Rzeczypospolitej zaczyna się od rozejmu dywilińskiego w 1618 roku, który kończył wojnę z Rosją. Ziemie czernihowskie zostały na krótko włączone do Korony. Pełne przystosowanie administracyjne miało miejsce po wojnie z Rosją w latach 1632-1634, kiedy to Sejm ustanowił gród i ziemstwo w Czernihowie.

W 1635 roku powstało województwo czernihowskie, składające się z dwóch powiatów: czernihowskiego i nowogrodzkiego siewierskiego. Ustanowiono herb województwa – orła o dwóch głowach. W 1637 roku rozpoczęto budowę twierdzy w Konotopie, która miała chronić nowo inkorporowane tereny.

Rzeczpospolita straciła kontrolę nad województwem już w 1648 roku w wyniku powstania Chmielnickiego. Ugoda zborowska w 1649 roku zarezerwowała urzędnicze godności dla szlachty prawosławnej, a władza pozostała w rękach Chmielnickiego. Na mocy ugody hadziackiej w 1658 roku planowano utworzenie Księstwa Ruskiego, jednak postanowienia nie zostały zrealizowane.

Województwo czernihowskie ostatecznie oddzieliło się od Rzeczypospolitej w wyniku wojny z Rosją i rozejmu andruszowskiego w 1667 roku oraz traktatu Grzymułtowskiego w 1686 roku.

Po Utracie Województwa

Mimo utraty terytorium, województwo czernihowskie istniało tytularnie do końca I Rzeczypospolitej. Król nadal mianował wojewodów i urzędników, a szlachta zbierała się na sejmikach we Włodzimierzu. Pierwszym wojewodą czernihowskim był Marcin Kalinowski, a wśród kolejnych byli: Stefan Bieniewski, Fryderyk Falkerzamb oraz ostatni wojewoda Ludwik Wilga, mianowany w 1783 roku.

Tytularnym urzędnikiem województwa był Tadeusz Czacki, mianowany starostą nowogrodzkim siewierskim przez Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1785 roku.