Władysław Raczkiewicz

Władysław Raczkiewicz

Władysław Raczkiewicz (1885-1947) był polskim działaczem politycznym, społecznym i wojskowym, który odegrał kluczową rolę w historii Polski w XX wieku. Urodził się w Kutaisi, a zmarł w Ruthin. Jako uczestnik I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej, pełnił funkcje w rządach II Rzeczypospolitej, w tym jako minister spraw wewnętrznych w czterech rządach oraz prezydent RP na uchodźstwie od 1939 do 1947 roku.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Raczkiewicz był synem Józefa i Ludwiki. Po ukończeniu gimnazjum w Twerze, studiował prawo i matematykę na Uniwersytecie Petersburskim. W młodości angażował się w działalność narodową, a przed I wojną światową prowadził praktykę adwokacką w Mińsku.

I wojna światowa

W czasie wojny służył w armii rosyjskiej, a po rewolucji lutowej organizował polskie jednostki wojskowe. Pełnił funkcje w Polskim Wojskowym Komitecie Wykonawczym oraz Naczelnym Polskim Komitecie Wojskowym, a po przewrocie bolszewickim został prezesem Rady Naczelnej Polskiej Siły Zbrojnej.

Działalność polityczna w II RP

Po wojnie Raczkiewicz pełnił wiele ważnych funkcji, w tym wojewody nowogródzkiego, wileńskiego, a także marszałka Senatu. W 1934 roku został prezesem Światowego Związku Polaków z Zagranicy.

Po wybuchu II wojny światowej, po inwazji ZSRR, przekroczył granicę polsko-rumuńską i dotarł do Paryża, gdzie został mianowany następcą prezydenta przez Ignacego Mościckiego. Jako prezydent RP na uchodźstwie, zrezygnował z części swoich uprawnień na rzecz premiera Władysława Sikorskiego.

Wyróżnienia i upamiętnienie

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (1935)
• Doktorat honorowy prawa Uniwersytetu Edynburskiego (1941)

W 2008 roku Poczta Polska wyemitowała znaczek upamiętniający Raczkiewicza, a w 2016 Senat RP ustanowił rok 2017 Rokiem Władysława Raczkiewicza. Jego szczątki zostały sprowadzone do Polski w listopadzie 2022 roku i złożone w Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie.

Bibliografia

• Dariusz Matelski, Losy insygniów władzy Drugiej Rzeczypospolitej
• Dzienniki czynności Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza 1939–1947