|SMILES = CC1=C(C(=C2CCC(OC2=C1C)(C)CCCC(C)CCCC(C)CCCC(C)C)C)O
|numer CAS = 10191-41-0
59-02-9
|PubChem = 2116
|DrugBank = DB00163
|gęstość = 0,950
|gęstość źródło =
|stan skupienia w podanej g = ciecz
|g warunki niestandardowe = 25 °C
|rozpuszczalność w wodzie = nierozpuszczalny
|rww źródło =
|rww warunki niestandardowe =
|inne rozpuszczalniki = rozpuszczalny w etanolu, eterze dietylowym, acetonie i chloroformie
|temperatura topnienia = 3,0
|tt źródło =
|tt warunki niestandardowe =
|temperatura wrzenia = 200–220
|tw źródło =
|tw warunki niestandardowe = 0,1 hPa
|temperatura krytyczna =
|tk źródło =
|ciśnienie krytyczne =
|ck źródło =
|logP =
|kwasowość =
|zasadowość =
|lepkość =
|l źródło =
|l warunki niestandardowe =
|napięcie powierzchniowe =
|np źródło =
|np warunki niestandardowe =
|układ krystalograficzny =
|moment dipolowy =
|moment dipolowy źródło =
|karta charakterystyki =
|zagrożenia GHS źródło = MSDS
|piktogram GHS =
|hasło GHS =
|zwroty H =
|zwroty EUH =
|zwroty P =
|NFPA 704 =
|NFPA 704 źródło =
|temperatura zapłonu = 113
|tz źródło =
|tz warunki niestandardowe = zamknięty tygiel
|temperatura samozapłonu =
|ts źródło =
|ts warunki niestandardowe =
|numer RTECS = GA8746000
|dawka śmiertelna =
|pochodne =
|podobne związki =
|ATC = A11HA03
|commons =
}}
Witamina E – grupa organicznych związków chemicznych, w skład której wchodzą tokoferole i tokotrienole, pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego, rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy. Ich wspólną cechą jest dwupierścieniowy szkielet 6-chromanolu oraz łańcuch boczny zbudowany z 3 jednostek izoprenowych. Stosowana jako dodatek do żywności o numerze E306 (ponadto syntetyczne tokoferole noszą numery E307-309).
Witamina E występuje w postaci ośmiu kongenerów: czterech tokoferoli o nasyconym łańcuchu bocznym i czterech analogicznych tokotrienoli posiadających w łańcuchu bocznym 3 wiązania podwójne. W obu grupach wyróżnia się 4 formy: α, β, γ i δ, różniące się liczbą podstawników metylowych przy pierścieniu fenylowym. Każda z 8 form witaminy E wykazuje nieco inną aktywność biologiczną. W organizmie człowieka najistotniejszą rolę pełni α-tokoferol.
Do naturalnych źródeł witaminy E należą: nasiona słonecznika, migdały, orzechy laskowe, orzeszki ziemne, oleje (słonecznikowy, szafranowy), pomidory, botwina, suszone morele, szpinak.
Rola w organizmie
Jest głównym przeciwutleniaczem występującym w komórkach (dla nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy A). Warunkuje prawidłową strukturę błon biologicznych i je ochrania. Umożliwia syntezę niektórych lipidów. Wpływa na metabolizm mięśni. Zapobiega chorobom układu krążenia, wpływa na krzepnięcie krwi.
Suplementacja witaminy E co do zasady nie zapobiega zawałowi mięśnia sercowego. Badanie wykonane w latach 90. XX w. wskazało, że jedynie u osób po zawale mięśnia sercowego podawanie bardzo dużych dawek witaminy E powoduje istotne zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia ponownego zawału. Wszystkie pozostałe badania dowodzą, że witamina E podawana jako suplement, zarówno ludziom zdrowym, jak i tym po zawale nie powoduje redukcji prawdopodobieństwa ponownego przebycia choroby wieńcowej.
Skutki niedoboru
Zaburzenia płodności, poronienia, paraliż mięśniowy. Osłabiona praca i zanik mięśni (dystrofie), szybki rozpad erytrocytów. Zwiększenie katabolizmu nienasyconych kwasów tłuszczowych (skutkującego zaburzeniem funkcjonowania błon komórkowych). Zaburzenia wzrostu, uszkodzenia nerwów. Utrata jędrności skóry, przebarwienia skórne i plamy starcze, zmęczenie, ogólne osłabienie.
Skutki nadmiaru
W przypadku spożywania codziennie przez dłuższy okres dawek dobowych 400–800 j.m. mogą wystąpić następujące objawy: zaburzenie widzenia, bóle głowy, zaburzenia żołądkowo-jelitowe oraz ogólne osłabienie. W świetle opublikowanych w 2007 w Journal of the American Medical Association wyników badań polegających na przejrzeniu baz danych (do badania włączono 68 randomizowanych badań, obejmujących 232 606 osób) przyjmowanie witaminy E (podobnie jak witaminy A, beta-karotenu) może zwiększać śmiertelność wśród osób je stosujących.
Zaleca się, aby nie przyjmować więcej niż 1000 mg witaminy E dziennie.
Uwagi
Przypisy
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
Bibliografia
* }}
Kategoria:ATC-A11
Kategoria:Chemiczne dodatki do żywności
Kategoria:Dihydropirany
Kategoria:Fenole
Kategoria:Przeciwutleniacze
Kategoria:Składniki kosmetyków
Kategoria:Witaminy
