Wincenty z Kielc
Wincenty z Kielc, znany również jako Wincenty z Kielczy, był polskim poetą i kompozytorem żyjącym na przełomie XII i XIII wieku, a jego działalność przypada na lata około 1200-1261. Jako kanonik krakowski i dominikanin, jest autorem hymnu Gaude Mater Polonia.
Życiorys
Wincenty z Kielc był prawdopodobnie związany z rodem Odrowążów, co budzi kontrowersje dotyczące jego miejsca urodzenia. Historycy spierają się, czy pochodził z Kielc, czy z Kielczy koło Strzelec Opolskich. Uważany jest za jednego z pierwszych autorów, który określił Mieszka II jako gnuśnego i leniwego, co przyczyniło się do jego negatywnego wizerunku w historii.
Muzyka
Wincenty był pierwszym znanym kompozytorem polskim, autorem tekstów i muzyki do oficjum rymowanego Historia gloriosissimi Stanislai, znanego także jako Dies adest celebris. Hymn Gaude Mater Polonia jest jednym z najważniejszych jego dzieł, a jego estetyczna wartość nie odbiega od współczesnych kompozycji zachodnich. Przypisywano mu również autorstwo Bogurodzicy, jednak współczesne badania wskazują na wcześniejsze datowanie tej pieśni.
Dzieła literackie
- Vita sancti Stanislai episcopi cracoviensis (w dwóch redakcjach: vita minor oraz vita maior)
- De sancto Stanislao (sekwencja)
- Roczniki kapituły krakowskiej
- Niezachowana kronika historyczna kontynuująca dzieło Wincentego Kadłubka
Utwory o niepewnym autorstwie
- Dies adest celebris
- Laeta mundus…
Przypisy
Wincenty z Kielc pozostaje postacią ważną w polskiej literaturze i muzyce średniowiecznej, a jego dzieła przyczyniły się do rozwoju kultury religijnej w Polsce.
Bibliografia
- Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 3, Warszawa 1965.
Linki zewnętrzne
- Gaude, mater Polonia – nagranie oraz tekst w języku łacińskim i polskim.
- Wincenty z Kielczy – tekst oraz obraz staropolskiego tekstu.
- Dyskusja o pochodzeniu Wincentego.