„`html
William Gilbert
William Gilbert (24 maja 1544 – 1603) był angielskim fizykiem i lekarzem, znanym jako europejski pionier w badaniach zjawiska magnetyzmu ziemskiego oraz elektryczności.
Życiorys
Gilbert rozpoczął studia w St John’s College na Uniwersytecie Cambridge w 1558 roku i wkrótce został członkiem tego kolegium. Był osobistym lekarzem królowej Elżbiety I oraz króla Jakuba I Stuarta.
W okolicach 1600 roku Gilbert jako pierwszy w Europie przeprowadził szczegółowe badania magnetyzmu. Udowodnił, że wiele materiałów, oprócz bursztynu, może być naelektryzowanych. Wprowadził do języka angielskiego nowe terminy, takie jak:
- biegun magnetyczny
- siła magnetyczna
- przyciąganie magnetyczne
Gilbert spopularyzował również termin „elektryczność” i jest często nazywany „ojcem magnetyzmu i elektryczności”. Jego najwybitniejsze dzieło, De Magnete, Magneticisque Corporibus, et de Magno Magnete Tellure, opublikowane w 1600 roku, zawiera opisy eksperymentów z modelem Ziemi zwanym terrella. Gilbert stwierdził, że Ziemia jest namagnesowana, co wyjaśnia, dlaczego igła kompasu wskazuje północ. Wcześniej wierzono, że to Gwiazda Polarna lub wielka wyspa magnetyczna na biegunie północnym przyciągają igłę kompasu.
Gilbert zgadzał się z teorią Kopernika, że Ziemia obraca się wokół własnej osi. W jego późniejszym dziele, De Mundo Nostro Sublunari Philosophia Nova, opublikowanym w 1651 roku, przedstawił również tezę, że ciała niebieskie są utrzymywane na orbitach przez siłę przyciągania podobną do magnetyzmu.
Na jego cześć jednostkę siły magnetomotorycznej nazwano „gilbert” (Gb).
Bibliografia
Gilbert pozostawił po sobie znaczący wkład w rozwój nauki, a jego prace są uznawane za fundamenty współczesnej fizyki.
Linki zewnętrzne
- William Gilbert – dzieła w bibliotece Polona
„`