Wiewiórka – miejscowość w Polsce
Wiewiórka to wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Żyraków. Zlokalizowana jest na Płaskowyżu Tarnowskim, w południowej części Kotliny Sandomierskiej. Przepływa przez nią Potok Wiewiórski. Wieś ma swoje korzenie w XIII wieku, a w XVI wieku osiedlili się w niej Tatarzy, którzy zostali wzięci do niewoli przez hetmana Jana Tarnowskiego po bitwie pod Obertynem (1531).
Najstarsze znane zapisane formy nazwy wsi to: Weworka (1415), Wyeworka (1419), Wyewyorka (1460) oraz zapisy u Długosza.
Historia administracyjna
W latach 1975–1998 Wiewiórka podlegała administracyjnie województwu tarnowskiemu. Obecnie jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego, należącej do dekanatu Dębica Zachód w diecezji tarnowskiej.
Relikty historyczne
W miejscowości zachowały się pozostałości dawnego założenia obronnego, które identyfikuje się z dworem, w którym zmarł hetman wielki koronny Jan Tarnowski w 1561 roku. W 1570 roku zmarła tam także jego córka, Zofia Ostrogska z Tarnowskich, właścicielka Tarnowa.
Wydarzenia II wojny światowej
23 marca 1943 roku Gestapo z Dębicy, pod dowództwem Juliusa Garblera, otoczyło wieś. W wyniku tego tragicznego wydarzenia zamordowano rodziny Skwirów i Wałęgów oraz dwoje staruszków, a łącznie hitlerowcy zabili 16 osób.
Znane osoby związane z Wiewiórką
W Wiewiórce urodzili się:
- Franciszek Mikrut – lekkoatleta, specjalizujący się w rzucie oszczepem
- Władysław Mikrut – lekkoatleta, specjalizujący się w rzucie oszczepem
- Aleksander Ostrogski – książę, wojewoda wołyński
- Edward Pytko – pilot Wojska Polskiego, działacz społeczny
- Jan Mikrut – działacz ruchu ludowego
Osoby związane z miejscowością:
- Zawisza Czarny – rycerz, właściciel Wiewiórki w latach 1419–1428
- Jan Tarnowski – hetman wielki koronny
- Zofia Tarnowska – córka hetmana Jana Tarnowskiego
- Leon Świeżawski – lekarz, działacz społeczny, literat
Podsumowanie
Wiewiórka to wieś o bogatej historii, ważna zarówno w kontekście lokalnym, jak i narodowym, wyróżniająca się zarówno wydarzeniami historycznymi, jak i osobistościami, które się z nią wiążą.