Rzeka Wiar
Wiar (ukr. Wihor) to rzeka w południowo-wschodniej Polsce i północno-zachodniej Ukrainie, będąca prawym dopływem rzeki San. Jej całkowita długość wynosi 70,4 km, z czego 59,1 km znajduje się w Polsce, a 11,3 km na Ukrainie. Powierzchnia zlewni wynosi 798,2 km².
Źródła i przebieg
Źródła Wiaru znajdują się na wysokości około 620 m n.p.m. na północnych stokach szczytu Brańcowej (677 m n.p.m.) w Górach Sanocko-Turczańskich, w pobliżu wsi Jureczkowa. Rzeka płynie na północny zachód, a następnie zatacza łuk i kieruje się na wschód. Przecina granicę polsko-ukraińską w rejonie wsi Sierakośce/Podmostycze, kontynuując bieg wzdłuż granicy. W czasie swojego przepływu przyjmuje największy dopływ – Wyrwę, a następnie po kilku kilometrach uchodzi do rzeki San na terenie Przemyśla.
Historia
Wiosną 1099 roku, według Kodeksu Hipackiego, król Koloman Uczony przekroczył północny łuk Karpat, co doprowadziło do bitwy nad Wiarem, w której poniósł porażkę. Węgierscy pisarze podkreślają, że była to jedna z największych klęsk narodu węgierskiego, z ponad 8000 poległych według Jana Długosza.
Dopływy
Główne dopływy Wiaru to:
- Prawe: Tuczański, Mszaniec, Jamninka, Turnica, Wyrwa, Buchta
- Lewe: Sienkowiec, Krzywiec, Łomna, Zalesie
Hydronimia
Nazwa polska rzeki Wiar (1424 Wyar) jest adaptacją ruskiej (ukraińskiej) Wihor, co oznacza kręty, rwącą. Etymologia nazwy rzeki jest celtycka.
