Wełtawa – najdłuższa rzeka Czech
Wełtawa (cz. Vltava) to najdłuższa rzeka w Czechach, mająca 435 km długości. Jest największym lewym dopływem Łaby, a jej zlewnia zajmuje powierzchnię 28 tys. km².
Źródła i bieg rzeki
Rzeka powstaje z połączenia Ciepłej Wełtawy (Teplá Vltava) i Zimnej Wełtawy (Studená Vltava), które mają swoje źródła w Szumawie. Ciepła Wełtawa wypływa z wysokości około 1175 m n.p.m. u podnóży szczytu Černá hora. Oba potoki łączą się w strefie mokradeł Mokrý luh (około 730 m n.p.m.) w Parku Narodowym Szumawa, na południe od Volary.
Wełtawa początkowo płynie w kierunku południowo-wschodnim, a następnie w okolicach Vyšší Brod zmienia kierunek na północny. Rzeka przepływa przez ważne miasta, takie jak Czeskie Budziejowice i Praga, a uchodzi do Łaby w pobliżu Mielnika.
Znaczenie i wykorzystanie
Wełtawa odgrywa istotną rolę w produkcji energii elektrycznej, z kilkoma sztucznymi jeziorami i hydroelektrowniami, z których największa to Lipno. Rzeka była tradycyjnie żeglowna do Czeskich Budziejowic, ale budowa zapór w latach 50. XX wieku, takich jak Slapy i Orlík, ograniczyła żeglugę. Obecnie rzeka jest żeglowna na długości 80 km, głównie w dolnym biegu. Ostatnio, w 2017 roku, po wybudowaniu brakującej śluzy, udrożniono odcinek od zbiornika Orlík do Czeskich Budziejowic.
Dopływy i miasta nad Wełtawą
Główne dopływy Wełtawy to:
- Lužnice (prawy)
- Otava (lewy)
- Sázava (prawy)
- Berounka (lewy)
Rzeka przepływa przez wiele miast, w tym:
- Český Krumlov
- Czeskie Budziejowice
- Hluboká nad Vltavou
- Týn nad Vltavou
- Praga z dzielnicami Zbraslav i Chuchle
- Kralupy nad Vltavou
Podsumowanie
Wełtawa, jako kluczowy element infrastruktury Czech, łączy różnorodne obszary kulturowe i przyrodnicze, a jej znaczenie historyczne i geograficzne jest nie do przecenienia.