Rzeka Wełna
Wełna to rzeka w zachodniej Polsce, będąca prawym dopływem Warty. Długość rzeki wynosi 118 km, a powierzchnia dorzecza to 2621 km². Przepływa przez Pojezierze Gnieźnieńskie, Pojezierze Chodzieskie oraz Kotlinę Gorzowską, w województwach wielkopolskim i kujawsko-pomorskim.
Opis i przebieg
Źródła Wełny znajdują się w Osiniec koło Gniezna. Rzeka przepływa przez liczne jeziora, takie jak Wierzbiczańskie, Jankowskie, Strzyżewskie i inne, a do Warty uchodzi w Obornikach. W Wągrowcu rzeka krzyżuje się z Nielbą.
W dolinie Wełny utworzono kilka rezerwatów, w tym rezerwat florystyczny Promenada oraz wodne rezerwaty Wełna i Słonawy. W 2011 roku w Obornikach zbudowano Małą Elektrownię Wodną o mocy 330 kW, z roczną produkcją energii wynoszącą 1440 MWh.
Przyroda
Rzeka Wełna charakteryzuje się unikalnym ekosystemem, w którym występują rzadkie gatunki flory i fauny, narażone na zagrażające im działalności cywilizacyjne. Wśród nich można wymienić:
- głowacza białopłetwego
- różankę
- kozę
- śliz
- minoga strumieniowego
Od 2008 roku prowadzone są działania zarybienia rzeki narybkiem troci wędrownej, a rozważane są także zarybienia łososiem szlachetnym i pstrągiem potokowym, aby zwiększyć bioróżnorodność ekosystemu.
Dopływy
Dopływy Wełny, w kolejności od źródeł do ujścia, to:
- Struga Gnieźnieńska (L)
- Bielawka (L)
- Rudka (P)
- Dymnica (P)
- Mała Wełna (L)
- Flinta (P)
Ważniejsze miejscowości nad Wełną to: Jankowo Dolne, Strzyżewo Kościelne, Rogowo, Janowiec Wielkopolski, Mieścisko, Wągrowiec, Pruśce, Rogoźno, Dziewcza Struga, Wełna, Kowanówko, Oborniki, Jaracz.
Szlak kajakowy
Wełna jest popularnym szlakiem kajakowym, dostępnym na odcinku 113,5 km, od jeziora Jankowskiego do ujścia do Warty. Dolny bieg rzeki, szczególnie od Rogoźna, jest najbardziej urozmaicony. Skala trudności szlaku oceniana jest na ZWB-ZWC (łatwy z miejscami trudniejszymi), a malowniczość na poziomie ** (malowniczy).