Węgiel kamienny
Węgiel kamienny to skała osadowa pochodzenia roślinnego, zawierająca 75−97% węgla, która powstała w karbonie. Charakteryzuje się czarną barwą i matowym połyskiem. Jest powszechnie używany jako paliwo, choć jego znaczenie w produkcji energii maleje. Jego wartość opałowa waha się od 16,7 do 29,3 MJ/kg, w zależności od składu chemicznego.
Typy i sortymenty węgla kamiennego
Węgiel kamienny dzieli się na różne typy według cech technologicznych, takich jak:
- zawartość części lotnych
- zdolność spiekania
- dylatacja
- ciepło spalania
Rozróżnia się również 11 podstawowych oraz 13 połączonych sortymentów węgla w zależności od wymiarów ziarn.
Wydobycie węgla kamiennego w Polsce
Polska jest największym producentem węgla kamiennego w UE, z tradycjami wydobycia sięgającymi XVII wieku. Węgiel zaspokaja około 60% zapotrzebowania energetycznego kraju. Główne złoża znajdują się w województwie lubelskim i na Górnym Śląsku. W ostatnich latach wydobycie systematycznie maleje z powodu zamykania nierentownych kopalń oraz rosnącej konkurencji ze strony odnawialnych źródeł energii.
Miejsca wydobycia obejmują:
- Województwo małopolskie: KWK „Janina”, KWK „Brzeszcze”
- Województwo śląskie: Górnośląski Okręg Przemysłowy, Rybnicki Okręg Węglowy
- Zagłębie lubelskie: KWK Bogdanka
Wydobycie węgla kamiennego na świecie
Najwięksi producenci węgla kamiennego to Chiny, USA, Indie i Australia. W 2007 roku światowe wydobycie przekroczyło 5,52 miliarda ton.
Metody wydobycia
Węgiel kamienny wydobywa się dwiema głównymi metodami:
- Metoda odkrywkowa
- Metoda głębinowa
Metoda odkrywkowa jest tańsza, ale bardziej destrukcyjna dla środowiska. Metoda głębinowa pozwala na eksploatację złóż w obszarach zurbanizowanych, ale wiąże się z większymi kosztami.
Przetwarzanie węgla
Węgiel kamienny jest przetwarzany głównie przez zgazowanie, ekstrakcję, upłynnianie oraz odgazowanie, co umożliwia pozyskanie różnych produktów, w tym gazu koksowniczego, koksu i smoły węglowej.
Wpływ na zdrowie i środowisko
Spalanie węgla kamiennego przyczynia się do emisji szkodliwych substancji, w tym dwutlenku siarki i tlenków azotu, a także zmian klimatycznych.