Wchłanianie pokarmu
Wchłanianie pokarmu to proces, w którym substancje odżywcze są pobierane przez błony śluzowe i komórkowe, głównie w jelicie cienkim. Zachodzi to dzięki aktywności komórek oraz procesom dyfuzji i osmozy.
Niewielkie i rozpuszczalne w tłuszczach cząsteczki przenikają przez błonę komórkową zgodnie z gradientem stężeń. Natomiast jony i większe cząsteczki, takie jak glukoza czy aminokwasy, przechodzą przez błonę na zasadzie transportu aktywnego.
Główne miejsce wchłaniania składników odżywczych u ludzi to jelito cienkie, a tylko nieliczne substancje wchłaniane są w innych częściach przewodu pokarmowego, takich jak jama ustna, żołądek i jelito grube.
Wchłanianie w przewodzie pokarmowym
Jama ustna
- cyjanek
- nikotyna
- alkohol
- hormony zwierzęce
- nitrogliceryna
Żołądek
- alkohol
- salicylany (np. polopiryna S)
- cyjanki
- woda
- sole mineralne
- roztwory glukozy
Jelito cienkie
Jelito cienkie jest głównym miejscem wchłaniania produktów trawienia. Proces ten zachodzi na dwa sposoby: dyfuzji oraz transportu aktywnego.
Na drodze dyfuzji wchłaniane są:
- do naczyń krwionośnych: sole mineralne, jony jednowartościowe, witaminy C, B2, B6, fruktoza
- do naczyń limfatycznych: kwasy tłuszczowe poniżej 13 atomów węgla, witaminy A, D, E, K
Na drodze transportu aktywnego wchłaniane są:
- do naczyń krwionośnych: aminokwasy, glukoza, jony dwuwartościowe, witamina B12, kwas foliowy, puryny, pirymidyny
- do naczyń limfatycznych: kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach węglowych, mono- i diglicerydy
Produkty trawienia tłuszczów wchłaniane są w postaci miceli, które po resyntezie w komórkach nabłonka tworzą chylomikrony, wchłaniane do naczyń limfatycznych.
Jelito grube
- woda
- alkohol
- niektóre leki (np. paracetamol, piramidon)
- narkotyki
- witaminy z grupy B (B1), K i H
