Wątek w tkactwie
Wątek to kluczowy element struktury tkaniny, ułożony poprzecznie do nitki osnowy. Proces jego wprowadzania odbywa się przez mechanizm przerzutowy, a następnie jest dociśnięty do krawędzi tkaniny przy użyciu mechanizmu bidłowego. Cykl wprowadzania wątku powtarza się wielokrotnie, co tworzy proces tkacki.
W tkaninach ubraniowych, wełnianych i wełnopodobnych najczęściej stosuje się ten sam rodzaj przędzy zarówno na osnowę, jak i na wątek. W przypadku tkanin bawełnianych i lnianych, dla uzyskania różnych efektów, mogą być używane różne przędze na osnowę i wątek. Na przykład, w tkaninach ścierkowych i obrusowych wykorzystuje się osnowy z nitkowanej przędzy bawełnianej oraz wątek z pojedynczej przędzy lnianej.
Przygotowanie wątku
Przygotowanie wątku różni się w zależności od typu krosien w tkalni:
- Krosna czółenkowe: Wątek jest nawijany na specjalne cewki (cewienie) i umieszczany w czółenku. Przygotowywany jest w oddziale przygotowawczym tkalni przy użyciu maszyn zwanych cewiarkami.
- Cewiarki lejkowe: Tworzą nawoje bezcewkowe, stosowane w krosnach ręcznych. Obecnie rzadko używane.
- Cewiarki automatyczne: Produkują nawoje na cewkach drewnianych lub plastikowych, przeznaczone do krosien z automatyczną wymianą cewek.
- Krosna bezczółenkowe: Wątek nie wymaga specjalnego przygotowania, pobierany jest z krzyżowych nawojów stożkowych. Przewijanie przędzy jest jedynym zabiegiem poprawiającym jakość nawojów.
W tkalniach, niezależnie od rodzaju krosien, odpowiednie przygotowanie wątku jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości tkaniny.