Wiktoria Kaʻiulani – Księżniczka Hawajów
Wiktoria Kawēkiu Lunalilo Kalaninuiahilapalapa Kaiʻulani Cleghorn (ur. 16 października 1875, zm. 6 marca 1899) była następczynią tronu Hawajów oraz rzeczniczką niepodległości tego kraju. Była siostrzenicą królowej Liliʻuokalani oraz córką księżniczki Miriam Kapili Likelike i Archibalda S. Cleghorna. Kształciła się na Hawajach i w Londynie, a jej przyjaźń z pisarzem Robertem Louisem Stevensonem miała duże znaczenie w jej życiu.
Działania na rzecz niepodległości Hawajów
Po obaleniu monarchii hawajskiej w 1893 roku Kaʻiulani podjęła działania w celu przywrócenia niepodległości. Podróżowała po Stanach Zjednoczonych, spotkała się z prezydentem Groverem Clevelandem, jednak jej starania nie przyniosły rezultatów. W 1894 roku ogłoszono Republikę Hawajów, a w 1898 Hawaje zostały zaanektowane przez Stany Zjednoczone, co zakończyło marzenia Kaʻiulani o przywróceniu monarchii.
Życie osobiste i tragedie
Wiktoria straciła wiele bliskich, co wpłynęło na jej zdrowie psychiczne i fizyczne. W 1894 roku zmarł jej przyjaciel Robert Louis Stevenson, a w 1897 roku niespodziewanie zmarła jej ukochana siostra, Annie. Te tragedie pogłębiły jej depresję. Po powrocie na Hawaje w 1897 roku, zmagała się z problemami zdrowotnymi oraz poczuciem utraty tożsamości.
Ostatnie dni życia
W styczniu 1899 roku Kaʻiulani zachorowała po konnej wyprawie i pomimo starań lekarzy, jej stan szybko się pogarszał. 6 marca 1899 roku zmarła, co spowodowało wielki smutek wśród Hawajczyków i obcokrajowców. Jej śmierć była postrzegana jako strata dla całego narodu, a jej życie pozostaje symbolem walki o niepodległość Hawajów.
Kaʻiulani jest uznawana za ludową bohaterkę Hawajów, a jej historia inspirowała wiele dzieł literackich, plastycznych i muzycznych.
