Vasa – Królewski Galeon
Vasa to szwedzki okręt, znany głównie z dramatycznego zatonięcia w 1628 roku oraz późniejszego wydobycia i przekształcenia w okręt-muzeum. Okręt miał imponujące wymiary: długość 69 m, szerokość 12 m i wysokość kadłuba 19,3 m. Jego konstrukcja wykonana była z czarnego dębu, a uzbrojenie i zdobienia czyniły go wyjątkowym jak na swoje czasy.
Historia Zatonięcia
10 sierpnia 1628 roku, Vasa wyruszył w swój pierwszy rejs z portu sztokholmskiego. Już wkrótce po wypłynięciu, pod wpływem wiatru, okręt przechylił się, co doprowadziło do zalania poprzez otwarte furty działowe. Vasa zatonął, pociągając za sobą 30 do 50 marynarzy, po przepłynięciu zaledwie jednej mili. Komisja badająca incydent nie obwiniła nikogo, a oskarżenia o sabotaż padły w stronę rzekomych polskich agentów.
Wydobycie i Konserwacja
Wrak Vasy został odnaleziony w 1956 roku przez Andersa Franzéna. W 1961 roku, po długotrwałych przygotowaniach, okręt wydobyto na powierzchnię. Proces konserwacji rozpoczął się od spryskiwania wraku wodą, a następnie specjalnym środkiem (PEG), co trwało 17 lat. W trakcie prac zrekonstruowano nadbudówki oraz dodano brakujące elementy.
Muzeum Vasa
Obecnie Vasa jest eksponowana w Muzeum Vasa na Djurgården w Sztokholmie, które otwarto w 1990 roku. Muzeum jest jednym z najczęściej odwiedzanych w Szwecji, a okręt zachował się w 98% w oryginalnym stanie. W trakcie prac archeologicznych znaleziono ponad 14 000 przedmiotów, w tym ponad 700 rzeźb.
Dane Techniczne
- Typ: trzymasztowy galeon
- Materiał: drewno dębowe
- Wyporność: 1210 ton
- Długość:
- kadłuba: 61 m
- z bukszprytem: 69 m
- między stewami: 47,5 m
- Szerokość kadłuba: 11,7 m
- Wysokość nadbudówek rufowych: 19,3 m
- Zanurzenie: 4,8 m
- Powierzchnia żagli: 1275 m²
- Załoga: 145 marynarzy oraz do 300 żołnierzy piechoty morskiej
- Uzbrojenie: 64 działa różnych wagomiarów
