Valdès – Życiorys i Działalność
Valdès, znany również jako Waldo, był francuskim kupcem i świeckim kaznodzieją, który żył w XII i XIII wieku. Urodził się około 1140 roku w Lyonie i zmarł około 1217 roku. Jest założycielem ruchu religijnego znanego jako waldensyzm, który wywodzi swoją nazwę od jego nazwiska.
Początki Działalności
W okolicach 1170 roku, po wysłuchaniu Żywota św. Aleksego, Valdès postanowił poświęcić się religii. Rozdał swój majątek, złożył śluby ubóstwa i zaczął głosić nauki o wyrzeczeniu się dóbr materialnych, oparte na Nowym Testamencie. Opuścił żonę i wspierał najbiedniejszych, jednocześnie studiując Biblię i pisma Ojców Kościoła. Jego działalność przyciągnęła wielu naśladowców, dla których zlecił tłumaczenie Pisma Świętego na dialekty języka franko-prowansalskiego.
Kontrowersyjna Działalność
Wzrost popularności Valdèsa oraz jego kaznodziejstwa doprowadził do konfliktów z władzami kościelnymi i świeckimi. Około 1177 roku został oskarżony o herezję. W 1179 roku, podczas Soboru laterańskiego III, papież Aleksander III wyraził zgodę na życie w ubóstwie waldensów, jednak zakazał im głoszenia kazań ze względu na brak święceń. Po synodzie w Lyonie w 1180 roku, Valdès potwierdził wierność katolicyzmowi, ale ruch waldensów dalej się rozwijał.
Rozłam w Waldyzmie
Po ogłoszeniu bulli Ad abolendam w 1184 roku, waldensi zaczęli być prześladowani. Ruch podzielił się na dwa obozy: umiarkowany, dążący do zjednoczenia z Kościołem katolickim, i radykalny, który odrzucał katolicką naukę i dążył do reform. W 1205 roku nastąpił rozłam, a Valdès stanął na czele ruchu Ubogich z Lyonu, dążąc do pojednania z Kościołem, co jednak nie przyniosło skutku.
Ekskomunika i Śmierć
W 1215 roku Sobór laterański IV uznał waldensów za heretyków. Valdès musiał uciekać z Francji, a zmarł podczas podróży do Czech. Po jego śmierci, większość Ubogich z Lyonu wróciła do Kościoła katolickiego, podczas gdy ruch Ubogich z Lombardii kontynuował istnienie, będąc fundamentem waldyzmu.
Pomimo prześladowań, waldensyzm przetrwał do czasów Reformacji, a w XIX wieku przyjął doktrynę kalwińską, co doprowadziło do powstania współczesnego Kościoła Ewangelickiego Waldensów.
