Użyteczność krańcowa
Użyteczność krańcowa, znana również jako użyteczność marginalna, odnosi się do korzyści, jakie konsument uzyskuje z dodatkowej jednostki dobra. Oznacza to przyrost korzyści związany z konsumpcją jednej jednostki więcej danego produktu.
Definicja i znaczenie
Kiedy konsument zwiększa konsumpcję danego dobra, całkowite korzyści zmieniają się. Różnica między korzyściami przed i po zwiększeniu konsumpcji stanowi użyteczność krańcową. Termin ten został wprowadzony przez austriackiego ekonomistę Friedricha von Wiesera.
Użyteczność krańcowa jest kluczowym pojęciem w mikroekonomii, które umożliwia głębszą analizę zachowań konsumentów w kontekście zmieniającego się poziomu konsumpcji. Przed XIX wiekiem ekonomiści nie brali pod uwagę, że korzyści z konsumpcji różnią się w zależności od ilości posiadanych dóbr.
Prawo malejącej użyteczności krańcowej
Prawa malejącej użyteczności krańcowej stwierdza, że korzyść krańcowa z każdej kolejnej jednostki dobra jest mniejsza niż z poprzedniej. Oznacza to, że chociaż konsument zyskuje więcej przy każdej dodatkowej jednostce, przyrost tych korzyści maleje wraz ze wzrostem konsumpcji.
Paradoks wody i diamentu
Wprowadzenie pojęcia użyteczności krańcowej pozwoliło również na rozwiązanie tzw. paradoksu wody i diamentu, który był nierozwiązany przez ponad dwa tysiące lat. Arystoteles zadał pytanie, dlaczego woda, będąca niezbędna do życia, jest tańsza niż diamenty, mimo ich mniejszej użyteczności w codziennym życiu.
Użyteczność krańcowa dostarcza narzędzi do zrozumienia, jak konsumenci oceniają wartość różnych dóbr, co ma istotne znaczenie w analizie rynków i podejmowaniu decyzji ekonomicznych.