Ustasze – Chorwacki Ruch Rewolucyjny
Ustasze to chorwacki skrajnie prawicowy ruch ultranacjonalistyczny, założony w 1930 roku, który dążył do utworzenia „czystej rasowo” Chorwacji i był odpowiedzialny za liczne zbrodnie, w tym ludobójstwo Serbów, Żydów i Romów. W 1941 roku, po inwazji na Jugosławię, ustasze przejęli władzę, tworząc Niepodległe Państwo Chorwackie (NDH), wspierane przez Niemców i Włochów.
Ideologia i cele
Ustasze głosiły ideologię rasistowską, opartą na koncepcjach Ante Starčevicia i Milana Šufflaya. Uznawali Chorwatów za odrębny naród, a Serbów za główną przeszkodę w budowie „czystej” Chorwacji. Ruch dążył do eliminacji „obcych elementów” poprzez przemoc, a ich program polityczny opierał się na zasadach katolickich i antyserbskich.
Okres II wojny światowej
Po proklamacji NDH, ustasze zaczęli brutalne prześladowania, które doprowadziły do śmierci około 300 tysięcy ludzi. W obozach koncentracyjnych, takich jak Jasenovac, prowadzono masowe mordy. Ustasze współpracowali z nazistowskimi Niemcami, realizując politykę etnicznych czystek.
Reżim ustaszy
- Milicja Ustaszy oraz Armia Niezależnego Państwa Chorwackiego były głównymi siłami zbrojnymi.
- Ruch był odpowiedzialny za zamachy terrorystyczne oraz morderstwa polityczne.
- Ustasze wprowadziły politykę przymusowego nawracania na katolicyzm.
Po wojnie
Po II wojnie światowej, członkowie ustaszy przeszli do podziemia lub emigrowali, kontynuując działalność w krajach takich jak Kanada czy Australia. Ruch stracił na znaczeniu, a jego członkowie byli oskarżani o zbrodnie wojenne.
Relacje z Kościołem Katolickim
Reżim ustaszy zyskał wsparcie części hierarchii katolickiej, ale z czasem relacje te osłabły z powodu rosnącej brutalności reżimu. Arcybiskup Alojzije Stepinac, będący główną postacią Kościoła, początkowo wspierał ustaszy, ale z czasem zaczął krytykować ich działania.
Podsumowanie
Ustasze były skrajnym nacjonalistycznym ruchem, który w czasie II wojny światowej doprowadził do masowych zbrodni na tle etnicznym i religijnym. Po wojnie ich wpływ znacznie osłabł, a pozostali członkowie ruchu zostali potępieni za swoje działania.
