Usenet: Ogólnoświatowy System Grup Dyskusyjnych
Usenet to globalny system grup dyskusyjnych, dostępny przez Internet, składający się z tysięcy tematycznych grup w hierarchicznej strukturze. Użytkownicy wysyłają wiadomości, zwane postami, do serwerów Usenetu, które wymieniają je w sieci P2P. Usenet umożliwia dyskusje bez konieczności rejestracji, a wiadomości nie zaśmiecają skrzynek pocztowych uczestników.
Kluczowe Cechy Usenetu
- Ogólnoświatowa powszechność: Serwery Usenetu są w stałej łączności, co pozwala każdemu na wysyłanie postów do dowolnej grupy, z wyjątkiem moderowanych grup.
- Hierarchia grup tematycznych: Grupy są uporządkowane hierarchicznie, co umożliwia ich wymianę między serwerami.
- Publiczna własność: Usenet nie jest zarządzany przez żadną organizację; każdy może uruchomić serwer, o ile spełni wymogi techniczne.
Struktura Grup Tematycznych
Grupy tematyczne Usenetu są zorganizowane w formie drzewa hierarchicznego. Oto osiem podstawowych gałęzi grup (BIG8):
- sci.* – nauka (np. sci.physics)
- soc.* – nauki społeczne (np. soc.culture.polish)
- humanities.* – nauki humanistyczne
- comp.* – tematy komputerowe (np. comp.linux)
- news.* – dyskusje o Usenecie
- rec.* – rekreacja i sport (np. rec.bicycles)
- misc.* – różne tematy
- talk.* – kontrowersyjne dyskusje
Grupy narodowe (np. pl.*) i lokalne mogą być tworzone na podobnych zasadach, z tym że są one dostępne głównie na serwerach w danym kraju.
Historia Usenetu
Usenet zaczął rozwijać się w 1979 roku na Uniwersytecie Duke. Szybko zyskał popularność, a w 1981 roku istniało już ponad 150 serwerów. W 1982 roku Usenet został połączony z Arpanetem, co przyspieszyło jego rozwój. W 1992 roku uruchomiono pierwszy polski serwer. Obecnie szacuje się, że istnieje około 100 000 serwerów Usenetu na całym świecie, a liczba wysyłanych postów dziennie osiąga miliony.
Problemy Prawne
Usenet, jak każda technologia komunikacyjna, może być wykorzystywany do łamania praw autorskich, co stanowi poważny problem prawny. Posty mogą zawierać nielegalne kopie muzyki, filmów czy oprogramowania, co wpływa na dostępność grup alternatywnych na wielu serwerach.