Klub Sportowy „ZKS Unia” Tarnów – polski klub sportowy z Tarnowa, założony w 1928 roku.
Sekcja piłkarska
Sekcja piłkarska powstała w momencie utworzenia klubu. Pierwszy mecz towarzyski rozegrano 28 października 1928 roku z Jutrzenką Tarnów, kończącym się remisem 1:1. Zespół zadebiutował w rozgrywkach ligowych w 1931 roku. Największe osiągnięcia to 5. miejsca w II lidze w sezonach 1994/95 i 1995/96 oraz półfinał Pucharu Polski w sezonie 1968/69. Od sezonu 2021/22 zespół występuje w III lidze.
Historia klubu
Klub powstał 30 września 1928 roku jako „Tarno-Azot”, a w 1930 roku zmieniono nazwę na Towarzystwo Sportowe „Mościce”. Członkostwo było zastrzeżone dla pracowników Państwowej Fabryki Związków Azotowych. Działalność sportowa została zawieszona 30 sierpnia 1939 roku przed wybuchem II wojny światowej, po czym hala sportowa przekształciła się w oboz jeniecki.
Po wojnie, działalność wznowiono 29 marca 1945 roku. W 1949 roku klub posiadał 10 sekcji sportowych, a w 1950 roku dołączył do Zrzeszenia Sportowego Związku Zawodowego „Chemik”, zmieniając nazwę na Zakładowy Klub Sportowy „Unia”. W latach 50. XX wieku klub miał 16 sekcji, w tym żużlową, która stała się dominującą dyscypliną.
W marcu 1991 roku zakłady azotowe przestały być właścicielem klubu, a „Unia” stała się samodzielna. W 2000 roku sekcję koszykówki wydzielono, a sytuacja finansowa klubu pogorszyła się. W 2011 roku Gmina Miasta Tarnowa wykupiła większość majątku klubu, pozostawiając jedynie boiska treningowe. Do 2013 roku w klubie funkcjonowała już tylko sekcja piłkarska.
Sekcje sportowe
- Koszykówka: Powstała w okresie międzywojennym, awans do II ligi w 1979 roku, do ekstraklasy w 1997 roku. W 2000 roku wydzielono sekcję koszykówki.
- Piłka ręczna: Sekcje kobiet i mężczyzn prowadzone od 1978 roku. Zespół żeński grał w I lidze do 1984 roku, męski w I lidze tylko w dwóch sezonach. Sekcja męska opuściła klub w 2010 roku.
- Pływanie: Działalność pływacka znana z sukcesów zawodniczek, takich jak Anna Skolarczyk, Marta Słonina i Jolanta Kupis. W 2011 roku sekcję wydzielono, a od 2012 roku kontynuuje ją UKS Sokół-Mościce.
Podsumowanie
„ZKS Unia” Tarnów to klub z bogatą historią, który przetrwał wiele wyzwań. Od lat 50. XX wieku stał się ważnym ośrodkiem sportowym w regionie, z wieloma sekcjami sportowymi. Dziś koncentruje się głównie na piłce nożnej, kontynuując swoją tradycję w Tarnowie.
