Układ zgorzelecki
Układ zgorzelecki, formalnie znany jako Układ między Rzecząpospolitą Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną o wytyczeniu ustalonej i istniejącej polsko-niemieckiej granicy państwowej, został podpisany 6 lipca 1950 roku w Zgorzelcu. Ze strony polskiej sygnowali go Józef Cyrankiewicz oraz Stefan Wierbłowski, natomiast ze strony niemieckiej Otto Grotewohl i Georg Dertinger.
Postanowienia i znaczenie
Układ określał przebieg granicy, a kluczowym elementem jego realizacji była Mieszana Komisja Polsko-Niemiecka, składająca się z czterech przedstawicieli obu stron. Zobowiązano się również do zawarcia porozumień dotyczących:
- przejść granicznych
- małego ruchu granicznego
- żeglugi na wodach pasa granicznego
Po dokonaniu demarkacji, kolejne ustalenia dotyczące żeglugi i eksploatacji wód miały miejsce 6 lutego 1952 roku. Układ z 1950 roku został także przywołany w preambule układu o przyjaźni, współpracy i wzajemnej pomocy, podpisanego w Warszawie 15 marca 1967 roku.
Podpisanie traktatu zgorzeleckiego było kluczowym wydarzeniem w stosunkach polsko-niemieckich od zakończenia II wojny światowej do 1956 roku. Uregulował on granicę na Odrze i Nysie Łużyckiej, jednak Niemiecka Republika Demokratyczna, jako reprezentant całych Niemiec, przyjęła ten układ z pewnymi zastrzeżeniami. Mimo podpisania, stosunki nie uległy znaczącej poprawie, a między przywódcami panowało zaufanie. Na granicy często występowały lokalne spory, zwłaszcza dotyczące połowów.
Galeria
- Józef Cyrankiewicz i Otto Grotewohl udają się do domu kultury w Zgorzelcu na podpisanie układu granicznego (6 lipca 1950)
- Układ zgorzelecki – znaczek poczty NRD (1951)
