Układ z Schengen
Układ z Schengen, podpisany 14 czerwca 1985 roku w Luksemburgu, znosi kontrole na granicach wewnętrznych państw sygnatariuszy. Obecnie do porozumienia należy 29 państw, w tym 25 członków Unii Europejskiej oraz Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Liechtenstein, a także Bułgaria i Rumunia w zakresie przestrzeni morskiej i powietrznej (stan na marzec 2024).
Historia
W 1984 roku RFN i Francja zawarły umowę w Saarbrücken, mającą na celu ułatwienie przekraczania granicy. Na jej podstawie, 14 czerwca 1985 roku, podpisano porozumienie Schengen I, które dotyczyło krajów Beneluksu, Francji i Niemiec. W 1995 roku całkowicie zniesiono kontrole na granicach, a Hiszpania i Portugalia dołączyły do układu. Polska przystąpiła do Schengen 21 grudnia 2007, po uchwaleniu ustawy w tej sprawie przez Sejm.
Opis i znaczenie
Układ z Schengen umożliwia swobodny przepływ osób, co dotyczy nie tylko obywateli państw sygnatariuszy, ale wszystkich osób przekraczających granice wewnętrzne. W 2023 roku do układu należy 23 państwa UE oraz Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Liechtenstein.
Przyjęcie przepisów Schengen jest warunkiem członkostwa w Unii Europejskiej. Układ ma również istotne znaczenie gospodarcze, ponieważ zniesienie kontroli granicznych wpływa na obniżenie kosztów transportu, optymalizację łańcuchów dostaw oraz zwiększenie ruchu turystycznego i handlu przygranicznego.