Uderzeniowe Bataliony Kadrowe
Uderzeniowe Bataliony Kadrowe (UBK) to oddziały partyzanckie Konfederacji Narodu, które działały w latach 1942–1944, a od 1943 roku w ramach Armii Krajowej. Ich celem była walka z okupantem na wschodnich terenach Polski.
Geneza
UBK powstały w warszawskim środowisku konspiracyjnym. W latach 1942–1943 utworzono osiem batalionów, z których nie wszystkie były odpowiednio zorganizowane i uzbrojone do działań partyzanckich. Ich strategią było przerzucenie oddziałów w teren, gdzie po nawiązaniu kontaktów z lokalną ludnością, mogły rozpocząć walkę z okupantem.
Przygotowania do działań
W październiku 1942 roku zorganizowano pierwszą wyprawę do Puszczy Sterdyńskiej. Mimo że oddział nie osiągnął zamierzonych celów, to w kolejnych miesiącach kontynuowano przygotowania do działań partyzanckich.
Wymarsz sił głównych
Koncentracja głównych sił UBK miała miejsce w dniach 27 i 28 maja 1943 roku w rejonie stacji kolejowej Dalekie. Wzięły w niej udział różne bataliony, a łączna liczba uczestników wynosiła około 200 osób. Po starciu z niemieckim okrążeniem, partyzanci podzielili się na dwie grupy i podjęli działania na Białostocczyźnie.
Walki na Podlasiu
W czerwcu 1943 roku doszło do bitwy pod Pawłami, w której zginęło 25 partyzantów. W lipcu 1943 roku oddziały UBK zyskały na sile, licząc pięć batalionów. W walkach z Niemcami poniosły znaczne straty, co doprowadziło do oskarżeń o nieodpowiedzialne dowodzenie.
Scalenie z AK
W sierpniu 1943 roku UBK zostały włączone do Armii Krajowej na rozkaz gen. Tadeusza Komorowskiego. Z reorganizacji powstał 3. batalion 77. Pułku Piechoty AK, który brał udział w walkach na terenie Nowogródczyzny.
Operacja Ostra Brama
Batalion uczestniczył w operacji Ostra Brama, jednak poniósł ciężkie straty i ostatecznie został rozwiązany po aresztowaniu dowódców przez NKWD w lipcu 1944 roku. Większość żołnierzy UBK udała się w kierunku Warszawy.
Bibliografia
- Ze wspomnień żołnierzy AK Okręgu Nowogródek, oprac. Eugeniusz Wawrzyniak, Warszawa 1988.
- Jerzy Ślaski, Polska Walcząca, Warszawa 1988.
- Kazimierz Krajewski, Na Ziemi Nowogródzkiej. „Nów” – Nowogródzki Okręg Armii Krajowej, Warszawa 1997.
- Kazimierz Krajewski, Uderzeniowe Bataliony Kadrowe 1942-1944, Warszawa 1993.
