Tymon Terlecki
Tymon Terlecki (10 sierpnia 1905 – 6 listopada 2000) był znaczącą postacią polskiej literatury emigracyjnej, krytykiem literackim i teatralnym, oraz organizatorem życia kulturalnego w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Był mężem Toli Korian (Antoniny Terleckiej).
Życiorys
Terlecki urodził się w Przemyślu w rodzinie Adama i Heleny z Boranów. Po ukończeniu szkoły średniej we Lwowie, studiował na Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie uzyskał doktorat w 1932 roku. Następnie kontynuował naukę w Paryżu jako stypendysta rządu francuskiego. Po powrocie do Polski, wykładał historię i teorię teatru w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie.
W czasie II wojny światowej wstąpił do Armii Polskiej we Francji, a następnie redagował tygodnik „Polska Walcząca” w Paryżu i Londynie. Po wojnie pozostawał na emigracji, najpierw w Londynie, gdzie współpracował z paryską „Kulturą”. Był laureatem Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1953 roku.
W latach 60. przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał na Uniwersytecie w Chicago, a później na University of Illinois at Chicago. Był aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie oraz redaktorem dzieła „Literatura polska na obczyźnie w latach 1940–1960”.
W 1978 roku wraz z żoną został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jego twórczość była przedmiotem cenzury w PRL, a jego nazwisko znajdowało się na liście zakazanych autorów.
Ważniejsze prace
- 1937 – Rodowód poetycki Ryszarda Berwińskiego
- 1951 – Teatr amatorski
- 1952 – Paryż
- 1957 – Krytyka personalistyczna
- 1958 – Egzystencjalizm chrześcijański
- 1961 – Książki, ludzie i kulisy
- 1964 – Pani Helena (o Modrzejewskiej)
- 1984 – Rzeczy teatralne
- 1985 – Szukanie równowagi. Szkice literackie i publicystyczne
- 1999 – Spotkania ze swoimi
- 2003 – Emigracja naszego czasu
- 2006 – Zaproszenie do podróży. Szkice o miastach i kulturach
Terlecki pozostaje ważną postacią w historii polskiej literatury emigracyjnej, a jego wkład w kulturę i naukę jest nieoceniony.