Tylda
Tylda (łac. titulus, hiszp. tilde) to znak pisarski w formie wężyka (~), używany pierwotnie w średniowieczu do oznaczania skrótów. Z czasem zyskał status znaku diakrytycznego, a obecnie jest samodzielnym znakiem.
Historia
- Hiszpania: Znak ñ był wcześniej abrewiaturą „nn”, np. słowo año (rok) pochodzi od łacińskiego ANNVS.
- Portugalia: Używa tyldy do zapisu samogłosk nosowych ã i õ.
- Estonia: W 1818 roku wprowadzono znak õ do zapisu samogłoski półprzymkniętej.
Typografia
W typografii tylda była odlana na czcionce lub wykonana w formie matrycy. W składzie komputerowym najczęściej stosuje się tyldę ASCII, która w niektórych czcionkach projektowana jest na wysokości innych akcentów.
Matematyka
- W arytmetyce tylda oznacza wartość przybliżoną.
- W matematyce służy do oznaczania relacji równoważności.
- W statystyce tylda oznacza „jest zmienną o rozkładzie”.
- W geometrii i logice tylda służy do oznaczania podobieństwa oraz negacji.
Informatyka i programowanie
W programowaniu tylda ma różne zastosowania:
- W C++ ~A oznacza destruktor.
- W C, C++, Javie jest operatorem negacji bitowej.
- W MATLAB i Lua ~ oznacza negację liczby.
- W grach komputerowych tylda otwiera konsolę.
W systemach uniksowych tylda reprezentuje katalog domowy użytkownika.
Dostępność znaków tyldy
W systemach operacyjnych tylda ASCII można wprowadzać za pomocą odpowiednich kombinacji klawiszy, które różnią się w zależności od systemu operacyjnego i układu klawiatury.
Fonetyka i leksykografia
W Międzynarodowej transkrypcji fonetycznej tylda jest używana do zapisów dźwięków. W leksykografii zastępuje wyrazy hasłowe lub rdzenie wyrazów, co pozwala uniknąć powtórzeń.
Elektrotechnika
Tylda ASCII jest czasem stosowana jako symbol prądu przemiennego, choć istnieje alternatywny znak sinusoidy w Unikodzie.
Systemy pisma CJK
W języku japońskim znak 〜 (nami dasshu) ma różnorodne zastosowania, takie jak oznaczanie zakresów czasowych czy oddzielanie tytułów od podtytułów.
Tylda znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, od języków programowania po typografię i fonetykę, co czyni ją istotnym elementem współczesnej komunikacji pisemnej.
