Twór siatkowaty
Twór siatkowaty, znany również jako układ siatkowaty, to system struktur w układzie nerwowym, który rozciąga się od międzymózgowia do rdzenia przedłużonego, a następnie kontynuuje w rdzeniu kręgowym. Charakteryzuje się specyficzną budową neuronów, które mają słabo rozwinięte dendryty oraz dzielące się neuryty na gałęzie wstępujące i zstępujące.
Funkcje układu siatkowatego
Układ siatkowaty pełni kluczowe funkcje w regulacji procesów wegetatywnych i jest odpowiedzialny za:
- przewodzenie impulsów nerwowych drogami nieswoistymi,
- wpływanie na czuwanie, sen i świadomość,
- kontrolowanie czynności rdzenia kręgowego, ośrodków oddechowych oraz krążeniowych.
Uszkodzenie tego układu może prowadzić do stanu wegetatywnego.
Podział układu siatkowatego
Układ dzieli się na:
- Część zstępującą: kontroluje odruchy rdzenia kręgowego, z podziałem na:
- część pobudzającą – przyspiesza przewodnictwo neuronów,
- część hamującą – zwalnia przewodnictwo neuronów.
- Część wstępującą: przewodzi impulsy aferentne, z podziałem na:
- układ siatkowy wstępujący pobudzający (RAS) – aktywuje pola kory mózgowej,
- układ wstępujący hamujący – synchronizuje bioelektryczną aktywność mózgu.
Drogi tworu siatkowatego
Drogi doprowadzające
- Droga rdzeniowo-siatkowa: przewodzi impulsy czuciowe do tworu siatkowatego.
- Drogi móżdżkowo-siatkowe: umożliwiają oddziaływanie móżdżku na rdzeń kręgowy.
- Drogi z międzymózgowia: przewodzą impulsy z wzgórza i podwzgórza.
- Droga korowo-siatkowa: łączy korę mózgową z jądrami tworu siatkowatego.
Drogi odprowadzające
- Drogi wstępujące: układ siatkowy pobudzający i hamujący.
- Droga siatkowo-rdzeniowa przednia: działa pobudzająco na rogi przednie rdzenia.
- Droga siatkowo-rdzeniowa boczna: działa hamująco na rogi przednie.
- Droga siatkowo-móżdżkowa: rozpoczyna się w jądrze mostu.
Twór siatkowaty odgrywa kluczową rolę w integracji informacji oraz regulacji wielu funkcji życiowych organizmu.