Turza – Informacje ogólne
Turza to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Rzepiennik Strzyżewski. Miejscowość znajduje się na wysokości 388–400 m n.p.m. i leży na Pogórzu Ciężkowickim. W latach 1975–1998 Turza była częścią województwa tarnowskiego.
Historia
Turza ma długą historię, której pierwsze wzmianki sięgają 1288 roku. W przeszłości była osadą należącą do klasztoru tynieckiego, a jej parafia została prawdopodobnie założona w drugiej połowie XIV wieku. Tradycja mówi, że pierwszy drewniany kościół powstał w 1331 lub 1333 roku.
W XV/XVI wieku wieś była własnością królewską i należała do dóbr Turskich herbu Warnia. Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem oraz rzemiosłem, w tym znanym w regionie wyrobem sierpów. Na początku XX wieku w Turzy istniało sześć warsztatów tkackich oraz inne rzemieślnicze, w tym krawieckie, szewskie i stolarskie. Najbardziej znanym kamieniarzem był Wojciech Jędrusiak (1860–1907).
Pod koniec XIX wieku wieś zyskała renomę dzięki nowoczesnym sadom, a mieszkańcy byli pionierami w stosowaniu nawozów sztucznych. Na początku XX wieku założono kółko rolnicze, kasę spółdzielczą oraz sklep. Po II wojnie światowej, Turza stała się znana z produkcji cegły, a także zbudowano szkołę z pełnowymiarową salą gimnastyczną, basenem oraz boiskiem sportowym.
Zabytki
W Turzy znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.
Podsumowanie
Turza to wieś o bogatej historii i tradycjach rzemieślniczych, z dynamicznym rozwojem w XIX i XX wieku. Dziś łączy dziedzictwo kulturowe z nowoczesnymi osiągnięciami w edukacji i rolnictwie.
