Tryskawka w anatomii ryb
Tryskawka to pierwsza szczelina skrzelowa, znajdująca się pomiędzy łukiem gnykowym a żuchwowym u ryb chrzęstnoszkieletowych oraz wymarłych prawieczkokształtnych. Występuje w parach i pojawia się na etapie zarodkowym, mogąc z czasem zanikać lub przekształcać się.
U rekinów tryskawka tworzy niewielki otwór zlokalizowany za okiem, natomiast u płaszczek jest znacznie większa i umiejscowiona na wierzchu głowy. W przypadku ryb prowadzących przydenny tryb życia, takich jak płaszczki i piłonosy, tryskawki pełnią istotną funkcję w układzie oddechowym, łącząc komorę skrzelową z otoczeniem.
Funkcja tryskawki
Tryskawki służą do wciągania do przełyku czystej wody, co zapobiega zamulaniu skrzeli. Woda ta, po przepłukaniu skrzeli, wydostaje się przez pozostałe szczeliny skrzelowe. Otwór tryskawki u większości płaszczek jest zamykany wewnętrzną zastawką, podczas gdy u rodziny Hexatrygonidae występuje zewnętrzna klapowata osłona.
Tryskawka u innych grup ryb
U wczesnych czworonogów w miejscu tryskawki obecne jest wcięcie uszne. Natomiast u ryb kostnoszkieletowych resztki tryskawki przyjmują formę kłębuszka naczyń krwionośnych, znanego jako skrzele rzekome (pseudobranchium). Narząd ten ma zdolność odbierania bodźców chemicznych i fizycznych.
Podsumowanie
Tryskawka jest kluczowym elementem anatomii ryb chrzęstnoszkieletowych, mającym istotne znaczenie dla ich funkcji oddechowych i przystosowań do środowiska. Jej struktura i funkcjonalność różnią się w zależności od gatunku, co odzwierciedla ich tryb życia i sposób oddychania.
