Trapy Syberyjskie
Trapy syberyjskie to największe na świecie pokrywy lawowe, które powstały na przełomie paleozoiku i mezozoiku na Syberii. Uważa się, że ich powstanie miało istotny wpływ na wymieranie permskie.
Odkrycie
Trapy zostały odkryte przez Aleksandra Czekanowskiego, który badał tę region w 1863 roku, będąc zesłanym na Syberię.
Powstanie
Erupcje, które stworzyły trapów syberyjskich, były największymi udokumentowanymi erupcjami w historii Ziemi. Ich miąższość wynosi od 400 do 3700 metrów, a obecnie zajmują obszar 2 mln km². Początkowy zasięg lawowych pokryw mógł sięgać nawet 7 mln km². Powstanie trapów związane jest z co najmniej 45 wylewami lawy, a ich minimalna objętość szacowana jest na 1,5 mln km³. Dla porównania, erupcja wulkanu Laki na Islandii w 1783 roku miała objętość zaledwie 15 km³. Główny epizod ich powstawania trwał mniej niż 1 milion lat.
Geneza trapów syberyjskich była przedmiotem debaty; niektóre teorie sugerowały ich powstanie nad pióropuszem płaszcza, jednak brak dowodów na izostatyczne wyniesienie terenu skłania do wnioskowania, że mogły powstać w wyniku konwekcyjnego stopienia materii płaszcza, spowodowanego siłami ścinającymi w litosferze.
Skutki Środowiskowe
W wyniku syberyjskiego wulkanizmu doszło do masowego wymierania permskiego. Emisja dwutlenku węgla oraz związków siarki, chloru i fluoru doprowadziła do zakwaszenia oceanów i zmian klimatycznych, co z kolei wpłynęło na masowe wymieranie fauny morskiej. Wymieranie to miało dwa etapy: pierwszy na końcu epoki gwadalupu, około 10 milionów lat przed końcem permu, oraz drugi etap, który miał miejsce później. W tym kontekście w chińskiej prowincji Syczuan znajdują się mniejsze trapy Emei Shan, datowane na ten okres.