Dzisiaj jest 25 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Trapy syberyjskie

Chcę dodać własny artykuł

Trapy Syberyjskie

Trapy syberyjskie to największe na świecie pokrywy lawowe, które powstały na przełomie paleozoiku i mezozoiku na Syberii. Uważa się, że ich powstanie miało istotny wpływ na wymieranie permskie.

Odkrycie

Trapy zostały odkryte przez Aleksandra Czekanowskiego, który badał tę region w 1863 roku, będąc zesłanym na Syberię.

Powstanie

Erupcje, które stworzyły trapów syberyjskich, były największymi udokumentowanymi erupcjami w historii Ziemi. Ich miąższość wynosi od 400 do 3700 metrów, a obecnie zajmują obszar 2 mln km². Początkowy zasięg lawowych pokryw mógł sięgać nawet 7 mln km². Powstanie trapów związane jest z co najmniej 45 wylewami lawy, a ich minimalna objętość szacowana jest na 1,5 mln km³. Dla porównania, erupcja wulkanu Laki na Islandii w 1783 roku miała objętość zaledwie 15 km³. Główny epizod ich powstawania trwał mniej niż 1 milion lat.

Geneza trapów syberyjskich była przedmiotem debaty; niektóre teorie sugerowały ich powstanie nad pióropuszem płaszcza, jednak brak dowodów na izostatyczne wyniesienie terenu skłania do wnioskowania, że mogły powstać w wyniku konwekcyjnego stopienia materii płaszcza, spowodowanego siłami ścinającymi w litosferze.

Skutki Środowiskowe

W wyniku syberyjskiego wulkanizmu doszło do masowego wymierania permskiego. Emisja dwutlenku węgla oraz związków siarki, chloru i fluoru doprowadziła do zakwaszenia oceanów i zmian klimatycznych, co z kolei wpłynęło na masowe wymieranie fauny morskiej. Wymieranie to miało dwa etapy: pierwszy na końcu epoki gwadalupu, około 10 milionów lat przed końcem permu, oraz drugi etap, który miał miejsce później. W tym kontekście w chińskiej prowincji Syczuan znajdują się mniejsze trapy Emei Shan, datowane na ten okres.