Tramwaj linowy
Tramwaj linowy (ang. cable car) to unikalny system transportowy, który nie korzysta z prądu elektrycznego, lecz z napędu za pomocą ukrytej liny umieszczonej pod nawierzchnią jezdni. Jest to charakterystyczne dla San Francisco w Kalifornii, gdzie ten rodzaj tramwajów jest nadal stosowany.
Historia
Historia tramwajów linowych sięga 1873 roku, kiedy to w San Francisco uruchomiono pierwszą linię. W kolejnych latach, na przełomie XIX i XX wieku, systemy te rozprzestrzeniły się w wielu dużych miastach, jednak z biegiem czasu ich popularność malała. W Europie istniały m.in.:
- Wielka Brytania – 8 linii, w tym 2 w Londynie
- Portugalia – 2 linie w Lizbonie
- Francja – 1 linia w Paryżu
W Australii i Nowej Zelandii funkcjonowało 7 linii, natomiast w Stanach Zjednoczonych system tramwajów linowych był najbardziej rozwinięty, z przykładami takimi jak:
- San Francisco – 8 linii (3 działające do dziś)
- Nowy Jork – 7 linii
- Kansas City – 6 linii
- Saint Louis – 6 linii
- Seattle – 5 linii
- Los Angeles – 3 linie
- Denver – 2 linie
Budowa i działanie
Tramwaj linowy porusza się po stalowych szynach i nie ma własnego silnika. Napędzany jest przez stalową linę, która biegnie pod torowiskiem. Pojazd wyposażony jest w specjalne kleszcze, które chwytają linę, ciągnąc tramwaj po szynach. System ten jest napędzany przez centralną siłownię (ang. powerhouse).
Do 1920 roku siłownie wykorzystywały silniki parowe, obecnie korzysta się z silników elektrycznych. Z uwagi na konstrukcję systemu, tramwaje nie mogą zawracać w tradycyjny sposób. Na każdym końcu trasy znajdują się obrotnice, które umożliwiają ręczne obracanie pojazdu o 180° przed powrotem w przeciwnym kierunku.
