Traktat Brzeski
Traktat Brzeski, podpisany w Brześciu, zakończył uczestnictwo Rosji w I wojnie światowej i przyniósł jej znaczne straty terytorialne. W wyniku traktatu Rosja uznała niepodległość państw utworzonych przez Państwa Centralne na jej terytorium.
Strony traktatu
Główne strony traktatu obejmowały:
- Państwa Centralne, reprezentowane przez Leopold Bawarskiego, gen. Maxa Hoffmanna, Ottokara Czernina, Talaata Paszę oraz Wasiła Radosławowa.
- Delegację Rosji Sowieckiej, z Adolfem Joffe i Lewem Karachanem na czołowej pozycji.
Przebieg negocjacji
Negocjacje miały miejsce w dniach 6–8 marca 1918 roku. Po początkowych oporach, traktat został podpisany przez Grigorija Sokolnikowa. Równocześnie, inne podmioty, takie jak Ukraińska Republika Ludowa oraz Rada Zjazdu Wszechbiałoruskiego, starały się uczestniczyć w rozmowach, jednak nie uzyskały statusu stron.
Postanowienia traktatu
- Rosja wycofała się z wojny i zerwała sojusz z Ententą.
- Rosja zgodziła się na okupację terenów przez armię niemiecką, co wiązało się z utratą:
- Królestwa Polskiego
- Litwy, Łotwy, Estonii
- zachodniej Białorusi
- Finlandii oraz Wysp Alandzkich
- okregów Karsu, Ardahanu i Batumi na Zakaukaziu
- Rosja uznała niepodległość Polski, Ukrainy, Finlandii i państw bałtyckich.
- Obowiązki Rosji obejmowały demobilizację armii oraz zawarcie pokoju z Ukrainą.
- Granice Rosji zostały wyznaczone, a tajny protokół zobowiązywał do rozbrojenia polskich oddziałów w Rosji.
- Traktat dodatkowy z 27 sierpnia 1918 roku przewidywał reparacje wojenne dla Niemców w wysokości 6 miliardów marek.
Skutki traktatu
Po rozejmie w Compiègne rząd bolszewicki uznał postanowienia traktatu za nieistniejące. Układ w Rapallo z 1922 roku wprowadził wzajemną rezygnację z reparacji między Republiką Weimarską a RFSRR.
