Tolerancja kształtu
Tolerancja kształtu określa odchyłki kształtu rzeczywistego elementu od jego nominalnego odpowiednika. Zdefiniowana w normie ISO 1101:2017, która jest aktualną edycją normy z 2012 roku, tolerancja geometryczna opisuje przestrzeń, w której powinna się mieścić powierzchnia lub linia elementu rzeczywistego.
Odchyłki kształtu dzielą się na:
- prostoliniowość
- płaskość
- okrągłość
- walcowość
- profil linii
- profil powierzchni
Prostoliniowość
Prostoliniowość może występować w trzech przypadkach:
- W płaszczyźnie – pole tolerancji to przestrzeń między dwiema równoległymi prostymi.
- W przestrzeni z oznaczeniem Ø – pole tolerancji ma postać walca o średnicy równej wartości tolerancji.
- W przestrzeni bez oznaczenia Ø – pole tolerancji to przestrzeń między dwiema równoległymi płaszczyznami.
Płaskość
Pole tolerancji płaskości definiuje się jako przestrzeń między dwiema równoległymi płaszczyznami, które są oddalone od siebie o wartość tolerancji.
Okrągłość
Pole tolerancji okrągłości to przestrzeń ograniczona przez dwa współśrodkowe okręgi, których różnica promieni wynosi wartość tolerancji. Dla elementów walcowych i stożkowych, okręgi te leżą w jednej płaszczyźnie przekroju prostopadłym do osi.
Walcowość
Pole tolerancji walcowości jest definiowane jako przestrzeń ograniczona przez dwa współśrodkowe walce, których różnica promieni równa jest wartości tolerancji.
Profil linii
Pole tolerancji profilu linii wyznacza przestrzeń ograniczoną obwiedniami okręgów o średnicy równej wartości tolerancji. Położenie i kierunek tej przestrzeni nie są określone.
Profil powierzchni
Pole tolerancji profilu powierzchni definiuje przestrzeń wyznaczoną przez obwiednie kul o średnicy równej wartości tolerancji, gdzie położenie i kierunek tej przestrzeni również nie są określone.
