Tokarka

Tokarka

Tokarka jest obrabiarką przeznaczoną do obróbki skrawaniem przedmiotów, najczęściej o kształcie brył obrotowych, takich jak wałki, stożki czy kule. Proces obróbczy, zwany toczeniem, polega na wprawieniu obrabianego elementu w ruch obrotowy oraz skrawaniu jego powierzchni za pomocą narzędzi, takich jak nóż tokarski, wiertło czy narzędzia do gwintowania. Elementy obrabiane mocuje się w uchwycie lub kłach. Nowoczesne tokarki często są wyposażone w sterowanie numeryczne, co przekształca je w obrabiarki CNC, stanowiące integralną część zintegrowanego wytwarzania (CIM).

Podział tokarek

• Kłowe: Do obróbki elementów dłuższych od średnicy. Dzielą się na:
  • Stołowe – do precyzyjnej obróbki małych przedmiotów.
  • Uniwersalne – do obróbki metalowych przedmiotów i gwintów.
  • Produkcje – do mało- i średnioseryjnej produkcji, o dużej prędkości.
  • Wielonożowe – do dokładnej obróbki przy użyciu kilku noży.
  • Ciężkie – do obróbki dużych przedmiotów, do 60 ton.
  • Do obróbki gładkościowej – do wykańczania powierzchni.
  • Kopiarki – do kopiowania kształtów ze wzornika.
• Uchwytowe: Elementy trzymane w uchwycie wrzeciona. Dzielą się na:
  • Poziome – automatyczne, obrabiają przedmiot kilkoma narzędziami.
  • Pionowe – lepszy dostęp do obrabianego przedmiotu.
• Tarcze: Do obróbki niskich przedmiotów o dużej średnicy.
• Karuzelowe: Odmiana tokarki tarczowej o pionowej konstrukcji.
• Rewolwerowe: Z obrotową głowicą, szybkie i wydajne.
• Półautomaty: Cykl pracy zautomatyzowany, wymaga ręcznego zakupu i zdjęcia elementu.
• Automaty tokarskie: Samodzielna obsługa, jedno- i wielowrzecionowe.
• Zataczarki: Do obróbki zębów frezowych.
• Specjalne: Dostosowane do konkretnych branż przemysłowych.

Historia tokarki

• Pierwsze tokarki powstały około 1200 r. p.n.e. w Mykenach.
• W średniowieczu stosowano tokarki napędzane kołem wodnym.
• Leonardo da Vinci zaprojektował tokarkę ręczną i do gwintów (ok. 1485 r.).
• Prototyp automatu tokarskiego wynalazł Andriej Nartow w 1712 roku.
• Henry Maudlay skonstruował pierwszą metalową tokarkę w XIX wieku.
• Pierwszy automat tokarski wynalazł C. Spencer w 1870 roku.