Tokamak
Tokamak to urządzenie służące do przeprowadzania kontrolowanej reakcji termojądrowej, charakteryzujące się toroidalnym kształtem komory. Wykorzystuje elektromagnesy do tworzenia pierścienia plazmy, wypełnionego zjonizowanym gazem, takim jak deuter czy mieszanka deuteru i trytu. Zmienne pole magnetyczne z transformatora indukuje prąd elektryczny w gazie, co prowadzi do wyładowań i dodatkowej jonizacji, a w efekcie do powstania gorącej plazmy, która jest utrzymywana w zwartej formie przez silne pole magnetyczne.
Historia
Koncepcja tokamaka została opracowana w latach 50. XX wieku przez Igora Tamma i Andrieja Sacharowa. Pierwsze urządzenie tego typu powstało w 1956 roku w Instytucie Energii Atomowej w Moskwie pod kierownictwem profesora Lwa Arczimowicza. Obecnie działa tokamak T-10, uruchomiony w 1975 roku. Największym tokamakiem na świecie jest JET w Wielkiej Brytanii, natomiast w Francji budowany jest tokamak ITER w ramach międzynarodowej współpracy.
Alternatywy
Oprócz tokamaków, istnieją inne koncepcje przeprowadzania kontrolowanej reakcji termojądrowej, takie jak:
- Reaktor typu polywell – rozwinięcie koncepcji fuzora.
- Stellarator.