Tłumacz – definicja i znaczenie
Tłumacz to specjalista, który przekłada teksty lub wypowiedzi z jednego języka na inny. Wymaga to nie tylko biegłości językowej, ale także umiejętności wyrażania treści w sposób zrozumiały dla odbiorcy.
Historia zawodu
Tłumaczenie ma długą historię, sięgającą czasów przed wynalezieniem pisma. Tłumacze odgrywali istotną rolę w komunikacji międzynarodowej, a ich znaczenie wzrosło w kontekście globalizacji. Współcześnie tłumacze pracują w organizacjach międzynarodowych, takich jak ONZ czy NATO, a ich rola ewoluuje w kierunku multispecjalizacji w komunikacji.
Patron tłumaczy
Święty Hieronim, autor Wulgaty, jest uznawany za patrona tłumaczy. Jego wspomnienie obchodzone jest 30 września, w dniu Międzynarodowego Dnia Tłumacza.
Kształcenie tłumaczy
W Polsce zawód tłumacza nie wymaga formalnego wykształcenia, z wyjątkiem tłumaczy przysięgłych. Najczęściej są to absolwenci filologii, lingwistyki lub kierunków związanych z tematyką tłumaczeń. W praktyce tłumacze pisemni i ustni wymagają odmiennych kompetencji oraz procesu kształcenia.
Kompetencje językowe i tłumaczeniowe
Do kluczowych umiejętności tłumacza należy dobra znajomość języków oraz umiejętność tłumaczenia, która wymaga praktyki. Tłumacze ustni muszą radzić sobie ze stresem i szybko analizować informacje, podczas gdy tłumacze pisemni powinni zwracać uwagę na detale.
Kompetencje techniczne
Tłumacze pisemni uczą się korzystania z narzędzi do redakcji i oprogramowania CAT. Tłumacze ustni rozwijają umiejętności słuchania i notowania, a także techniki tłumaczenia symultanicznego.
Szeroka wiedza ogólna i samokształcenie
Tłumacze powinni posiadać szeroką wiedzę w swojej dziedzinie oraz ciągle się kształcić. Doskonalenie umiejętności językowych oraz zdobywanie nowych kompetencji są kluczowe w tej profesji.
Uczelnie kształcące tłumaczy w Polsce
W Polsce istnieje wiele uczelni oferujących przygotowanie do zawodu tłumacza, w tym:
- Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
- Uczelnia Vistula w Warszawie
- Uniwersytet Warszawski
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Warsztat pracy tłumacza
Ważnymi narzędziami tłumacza są:
- słowniki jedno- i dwujęzyczne
- literatura fachowa
- komputerowe narzędzia do edycji tekstu
- dostęp do Internetu
Stowarzyszenia tłumaczy w Polsce
W Polsce działają różne stowarzyszenia zrzeszające tłumaczy, takie jak:
- Stowarzyszenie Tłumaczy Polskich
- Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS
Specjalizacje tłumaczy
Tłumacze mogą specjalizować się w różnych dziedzinach, w tym:
- tłumacz przysięgły
- tłumacz konferencyjny
- tłumacz literacki