Theta (Θ, θ, ϑ)
Theta to ósma litera alfabetu greckiego, oznaczająca spółgłoskę aspirowaną „t” (czyli „th”). W greckim systemie liczbowym odpowiada liczbie 9.
Użycie jako symbolu
- Θ: W matematyce i fizyce jest używana do oznaczania miary kąta płaskiego oraz w notacji dużego O do opisywania asymptotycznego tempa wzrostu funkcji.
- θ: W biologii molekularnej odnosi się do sposobu replikacji kolistej cząsteczki DNA, gdzie cząsteczka przybiera kształt θ w połowie procesu. W brydżu oznacza konwencję licytacyjną, a także odnosi się do fal theta w neurobiologii oraz mezonów.
- ϑ: W fizyce może oznaczać temperaturę, gdy litera „T” jest już używana.
Użycie w alfabecie łacińskim
W zmodyfikowanym alfabecie łacińskim theta pojawiła się w zapisie proponowanym przez Jana Kochanowskiego dla języka średniopolskiego od XVI do XVIII wieku. W średniopolskim stosowano też litery θ z diakrytykami, takie jak θ´ i θ˙, które oznaczały dźwięki dź i dż. Oto ich fonetyczne reprezentacje:
- θ´ – [dź]
- θ˙ – [dż]
W międzynarodowym alfabecie fonetycznym (IPA) theta oznaczała spółgłoskę zwarto-szczelinową dziąsłową dźwięczną [dʑ].
Kodowanie
W Unicode theta jest zakodowana, a w LaTeX-u wykorzystuje się odpowiedni znacznik do jej reprezentacji.