Testament – definicja i regulacje prawne
Testament (łac. testamentum) to dokument, w którym osoba określa, jak ma być rozdysponowany jej majątek po śmierci. W Polsce kwestie te regulowane są głównie przez kodeks cywilny.
Zasady ogólne
Testament może dotyczyć wyłącznie majątku jednego spadkodawcy, a jego sporządzenie oraz odwołanie mogą mieć miejsce tylko przez osobę pełnoletnią i posiadającą zdolność do czynności prawnych. Testament nie może być sporządzony przez przedstawiciela.
Nieważność testamentu może wystąpić w przypadku:
- braku świadomej decyzji spadkodawcy;
- błędnych informacji, które mogłyby wpłynąć na decyzję;
- groźby.
Testament można odwołać poprzez sporządzenie nowego dokumentu lub zniszczenie dotychczasowego.
Rodzaje testamentów
Testamenty dzielą się na dwa główne typy: zwykłe i szczególne.
Testamenty zwykłe
- Testament własnoręczny (holograficzny) – sporządzony ręcznie, podpisany i datowany, chociaż brak daty nie powoduje nieważności, jeśli nie budzi wątpliwości co do intencji spadkodawcy.
- Testament notarialny – sporządzony przez notariusza w formie aktu notarialnego.
- Testament allograficzny – ustne oświadczenie woli spadkodawcy, spisane w obecności dwóch świadków i urzędnika.
Testamenty szczególne
- Testament ustny – sporządzany w obliczu rychłej śmierci, wymagający obecności co najmniej trzech świadków.
- Testament podróżny – sporządzony podczas podróży na polskim statku przed kapitanem.
- Testament wojskowy – spisany przez dowódcę w obecności świadków.
Świadkowie testamentu
Świadkiem nie może być osoba:
- bez pełnej zdolności do czynności prawnych;
- niewidoma, głucha lub niema;
- nieumiejąca czytać i pisać;
- nieznająca języka, w którym sporządzono testament;
- skazana za fałszywe zeznania.
Osoby, które są beneficjentami testamentu, również nie mogą pełnić roli świadków.
Notarialny Rejestr Testamentów
W 2011 roku utworzono Notarialny Rejestr Testamentów (NORT), który zawiera informacje o zarejestrowanych testamentach, ale nie ich treść. Testamenty można rejestrować u notariusza, a poszukiwania w rejestrze są możliwe po śmierci testatora.
